www.timberships.fora.pl

kgerlach

Kawaler Paul (Paweł) odwrotnie do księcia de Beaufort miał oczywistą śmierć, ale niejasne pochodzenie. Urodził się na morzu koło Marsylii w 1597 lub 1598. Zgodnie z najpopularniejszą wersją był synem praczki. Ponieważ od początku cieszył się opieką gubernatora słynnego zamku If (gdzie Dumas więził innego z bohaterów swoich książek), część badaczy jest przekonana, że tenże oficer był ojcem Paula. Jeśli kawaler Paul rzeczywiście podpisywał się Fortia de Piles, jak twierdzą niektórzy, to właśnie dlatego, że tym gubernatorem był Paul de Fortia, markiz de Piles. Jednak później, kiedy chciano przyjąć słynnego już kawalera Pawła do Zakonu Kawalerów Maltańskich, nie dało się przeprowadzić tego wobec „bękarta”. Dlatego „odkryto” drugą wersję, zgodnie z którą Paul był prawowitym synem „dobrego katolika”, oficera z Delfinatu i jego żony – tym rodzicami mieliby być Elzias Samuel i Jeanne Riche – tę opowieść wyprodukowano na zapotrzebowanie w listopadzie 1633. Natomiast faktem jest, że we wczesnym okresie dowódcą niektórych okrętów francuskich był Paul Samuel (gdzie Samuel jest nazwiskiem) albo kawaler Paul. Sugeruje się też, że nazwisko Samuel zdradzało żydowskie pochodzenie, więc zapisywano je potem w formie de Saumeur lub de Saumur. Młody Paul po spędzeniu dzieciństwa na zamku If służył najpierw na statkach handlowych w charakterze chłopca okrętowego, potem - od około 1610 - jako zwykły marynarz na galerach Zakonu Maltańskiego. W 1614 był żołnierzem w służbie tego zakonu i zabił w pojedynku swojego zwierzchnika. Aby uniknąć surowej kary musiał opuścić Maltę. Przyłączył się do załogi korsarskiego okrętu operującego z La Ciotat. Wkrótce został jego kapitanem. Zajmował się korsarstwem przeciwko „niewiernym” na całym obszarze Morza Śródziemnego. Przyjęto go w 1637 do Zakonu Kawalerów Maltańskich, gdzie był nazywany Fra’ (=brat) Paul de Saumur. Kawaler Paul został kapitanem we Francji w 1638 i może dowodził od czerwca 1638 lekkim okrętem 16-działowym Neptune (albo tym kapitanem był Paul Samuel, bądź też to ta sama osoba). Żaglowiec ten walczył w bitwie pod Guétaria (Guetaria, Getaria) 22.08.1638. W okresie 1639-1640 kawaler Paweł dowodził 30/32-działowcem Licorne (albo tym kapitanem był Paul Samuel, bądź też to ta sama osoba). Podobno 9.08.1643 odznaczył się w bitwie u przylądka Gata. Od maja 1644 (lub już od września 1643) do 1647 kawaler Paul dowodził 34/40-działowcem Grand Anglais (albo tym kapitanem był Paul Samuel, bądź też to ta sama osoba). Żaglowiec Grand Anglais walczył w bitwie pod Cartageną, brał udział w obleganiu Rosas i Tarragony w 1645, w bitwie pod Orbitello (Orbetello) 14.06.1646 (zakończonej francuskim zwycięstwem w starciu i klęską w kampanii) oraz w bitwie pod Castellammare 21.12.1647. Z końcem 1649 kawaler Paul został szefem eskadry. Atakował Hiszpanów, Austriaków, nie gardził też zatapianiem Anglików i każdego, na kim mógł zdobyć odpowiednio wielkie łupy. Od marca 1650 do kwietnia 1652 sprawował komendę nad okrętem 60-działowym Reine. Wielki Mistrz Zakonu Kawalerów Maltańskich, którym w latach 1636-1657 był Fra’ Jean de Lascaris, dał kawalerowi Pawłowi 21.01.1651 tytuł (i krzyż) Rycerza Łaski. Kawaler Paweł dowodząc eskadrą odepchnął hiszpańskie galery i przyczynił się do zdobycia Castellammare w październiku 1654. Od września 1655 dowodził okrętem flagowym admirała Césara de Vendôme, 52/54-działowcem César (albo tym kapitanem był Paul Samuel, bądź też to ta sama osoba). Dowodząc eskadrą w 1660 wyprawił się przeciwko piratom z północnej Afryki; przybył pod Trypolis w połowie lipca, wszedł na wody zatoki koło La Goulette (pod Tunisem) 7.08, przebywał pod Algierem od 32.08 do 6.09 i wrócił do Tulonu praktycznie niczego nie zwojowawszy. W 1661 szef eskadry kawaler Paul dowodził 32/36-działowcem Françoise (i dwoma innymi); opuścił Tulon 6.03.1661, docierając do Cagliari 9.03.1661, potem zwalczał kosarzy algierskich. W 1662 był kapitanem 56/58-działowca Royale, flagowego okrętu diuka de Beaufort, operującego od marca do października u wybrzeży Hiszpanii, północnej Afryki, u Balearów, Wysp Hyères, Gibraltaru. Od kwietnia 1663 w randze generała-porucznika znajdował się na 40/46-działowcu Hercule, który atakował korsarzy algierskich na Morzu Śródziemnym. W 1665 wrócił na 56/58-działowiec Royale i wyszedł na nim z Tulonu 25.07.1665 w składzie eskadry diuka de Beaufort, walcząc w bitwie pod Cherchell 24.08.1665. Dowodził tym okrętem także w 1666, przechodząc we flocie księcia de Beaufort na Atlantyk (między wyjściem z Tulonu 29.04.1666 a zawinięciem do Brestu w listopadzie). W listopadzie 1666 przeszedł na krótko w Breście na 72-działowiec Vendôme i operował przeciwko Anglikom. Gdzie w tym wszystkim zmieścił przypisywaną mu eskortę Marii Franciszki Sabaudzkiej w jej drodze do Lizbony (przybyto tam w sierpniu 1666), nie umiem powiedzieć, lecz prawdopodobnie użył do tego galer. W 1667 jego flagowcem był znów Royale. Jednak kawaler Paul (Paweł) zmarł 20.12.1667 w Tulonie. Podobno został wcześniej nobilitowany przez Ludwika XIV.
Pozdrawiam, Krzysztof Gerlach

Janusz Kluska

Panie Krzysztofie dziękuję za odpowiedzi.
Poproszę o opisanie losów francuskich oficerów, są nimi Louis Foucault du Daugnon (ok. 1616 - 10.10.1659) oraz Armand-Jean de Vignerot du Plessis (03.10.1629- 20.05.1715).
Pozdrawiam Janusz.

kgerlach

Louis Foucault (Foucauld), hrabia Du Daugnon, nie zapisał się złotymi zgłoskami w historii francuskiej marynarki, za to – jeśli wierzyć francuskiej Wikipedii i bezmyślnie z niej przepisującej strony Threedecks – należał do świata niebywałych osobliwości przyrodniczych, ponieważ urodził się na 14 lat przed urodzinami swojego ojca! Wychodząc jednak z oparów absurdów do rzeczywistości – przyszedł na świat około 1616 w zamku Crozant, w znaczącej i rozgałęzionej rodzinie Foucault de Saint Germain-Beaupré. Jej przedstawiciele walczyli po wielu stronach we francuskich wojnach domowych, dzięki czemu rodzina zawsze spadała na cztery łapy, niezależnie od tego, kto wygrywał. Jego ojcem był Gabriel II Foucault, senior de Saint-Germain-Beaupré, urodzony naprawdę około 1564 (najstarszy syn urodził mu się już w 1607), a nie blisko 70 lat później. Za matkę Louis Foucault miał Jeanne Poussard de Vigean. W młodości Gabriel II Foucault był hugenotem (jak jego przodkowie) i walczył u boku przyszłego króla Henryka IV; w tym samym czasie co on i z tych powodów (słynne, nawet jeśli nieprawdziwe „Paryż wart jest mszy”) przeszedł na katolicyzm, co umożliwiło jego synom start do kariery już w „słusznej” wierze. Chociaż Gabriel II Foucault zyskał z czasem znaczącą pozycję – był od 1611 radcą Henryka IV, od 1616 gubernatorem Berry, od 1621 majorem generalnym w armii oraz gubernatorem prowincji Marche, marszałkiem oboźnym (zmarł w 1642, a nie sto dziesięć lat później, jak śni się wikipedii i autorom strony Threedecks) - to miał 4 synów, a jego dobra i tytuły odziedziczył najstarszy z nich. Louis musiał poszukać innej drogi życiowej i zaczął ją jako paź na „dworze” kardynała Richelieu. Nie dawało to wprawdzie kwalifikacji wojskowych (chociaż wielki kardynał pozował na żołnierza i rycerza, a zresztą geniuszu strategicznego nie sposób mu odmówić), ale za to najlepszy z możliwych start polityczny w epoce, kiedy wodzami stawało się przez urodzenie i politykę. Richelieu przydzielił z czasem Ludwika Foucault, hrabiego Du Daugnon, do swego siostrzeńca, chrześniaka i ulubieńca, Jeana-Armanda de Maillé, tzw. diuka de Brézé (po śmierci kardynała - diuka de Fronsac), którego mianował w 1639 generałem galer królewskich, w 1639 lub 1640 dowódcą Floty Ponantu, 1642 dowódcą floty francuskiej na Morzu Śródziemnym. Niektórzy uważają, że decyzja uczynienia z hrabiego wiceadmirała tej floty pochodziła od diuka Maillé-Brézé, inni, że wprost od kardynała. Siak czy owak, nie wyszła Francuzom na zdrowie. Data rozpoczęcia przez hrabiego Du Daugnon służby morskiej u boku admirała Maillé-Brézé nie jest mi znana. Oczywiście przypisanie mu „pierwszej znanej służby w marynarce” przez stronę Threedecks na 1616 r. (czyli rok urodzenia!) jest zapewne przejawem poczucia humoru ze strony jej autorów (podobnie jak nadanie mu tytułu hrabiego 93 lata po śmierci – niefrasobliwość twórców tego kompendium imponuje rozmachem). W każdym razie niektórzy sądzą, że Louis Foucault hrabia Du Daugnon uczestniczył już w bitwie pod Kadyksem 22.07.1640, kiedy Maillé-Brézé przypuścił z wielką przewagą liczebną atak na eskortę hiszpańskiego konwoju wybierającego się do Ameryki i zatopił jeden okręt, co francuska historiografia do dziś lubi nazywać „zniszczeniem floty hiszpańskiej”. Losy i walki diuka - który od 1643 był nie tylko księciem de Fronsac, ale i Wielkim Admirałem nad Morzami - już tu opisywałem. Po wielu sukcesach był też bliski zwycięstwa nad silniejszą flotą hiszpańskich galeonów i galer w wielkiej bitwie pod Orbitello (Orbetello) 14.06.1646 (nazwanej też bitwą koło wyspy Glio czy pod Talamone), gdy zginął rozszarpany kulą. Dowodzący od 1646 z pokładu 36/46-działowca Lune wiceadmirał Du Daugnon przejął tym samym naczelne dowództwo i zamiast kontynuować walkę nakazał odwrót do Porto Ercole (ostatecznie do Tulonu), co obróciło niemal pewne zwycięstwo w porażkę. Louis De Foucauld De Saint-Germain, hrabia Du Daugnon, dowodził okrętem Lune jeszcze w 1649; był admirałem na jego pokładzie w latach 1651-1653. Ożenił się w 1649 z Marie Fourré de Dampierre. Mieli dzieci. W 1649 wymusił też dziwaczną spółkę na znanym korsarzu Nicolasie Gargot z La Rochelle („Drewnianonogim”), zgodnie z którą Gargot rabował na morzach, a on rabował Gargota w portach. W czasie Frondy Książąt hrabia przyłączył się do księcia Kondeusza. Dowodził eskadrą frondystów, wspieraną przez eskadry hiszpańskie i blokującą ujście Żyrondy oraz port La Rochelle. W 1652 książę Vendôme dostał rozkaz króla, aby uderzyć na Hiszpanów i jednostki hrabiego Du Daugnon. Informacje o tym, kto tu w końcu kogo pobił są niezwykle sprzeczne (zdaje się, że były dwa starcia, w jednym zwycięstwo odniósł 6.07.1652 Du Daugnon, w drugim – 8 lub 9.08.1652 w cieśninie Porthuis d’Antioche – zwyciężył Vendôme. W każdym razie, jak wielu innych frondystów, Du Daugnon wrócił w 1653 do obozu kardynała Mazarin i został jeszcze w tym samym roku nagrodzony tytułem marszałka. Zmarł w Paryżu 1659.
Pozdrawiam, Krzysztof Gerlach

kgerlach

Armand-Jean de Vignerot [z czasem du Plessis, książę (diuk) de Richelieu] był wnukiem ciotecznym wielkiego kardynała (a nie bratankiem, jak błędnie pisał Paweł Wieczorkiewicz). Urodził się w Hawrze 3.10.1629. Jego ojciec, François de Vignerot (markiz de Pont de Courlay), miał za matkę Françoise du Plessis-Richelieu, starszą siostrę kardynała Richelieu. Matką samego Armanda-Jeana de Vignerot była Maria-Franciszka de Guémadeuc. Protegowany od dzieciństwa przez kardynała, dołączył sobie do nazwiska człon du Plessis, czyli nazwisko rodowe kardynała Richelieu. Odziedziczył też w 1642 tytuł księcia Richelieu. Z uwagi na koneksje rodzinne miał tytuł/stanowisko generała galer od 12.12.1646 do 26.09.1651, a potem ponownie od października 1652 do lipca 1661. Próbował na serio dowodzić flotami (także żaglowców) i stanął na czele eskadry, która 22.12.1647 zaatakowała eskadrę hiszpańsko-neapolitańską koło Castel-a-Mare (Castellammare). Jego okrętem flagowym był 52-działowiec Grand Saint Louis. U boku osiemnastolatka znajdowali się doświadczeni admirałowie (np. kawaler Paweł), ale bitwa nie przyniosła rozstrzygnięcia, co de facto oznaczało strategiczne zwycięstwo Hiszpanów. Francuski historyk Guérin twierdził, że de Vignerot du Plessis miał jakieś tajne instrukcje (Mazarina?), które kazały mu unikać zdecydowanego wyniku, dzięki czemu na lądzie francuski dowódca, książę Gwizjusz, poniósł klęskę – zbliżała się już Fronda, a intrygi dworskie trwały w najlepsze od śmierci kardynała Richelieu w 1642. Wydaje się, że to doświadczenie morskie wystarczyło młodemu dworakowi, wielkiemu panu i bogaczowi. Zajął się potem innymi rzeczami, np. kolekcjonowaniem dzieł sztuki. Formalnie był jednak od 1650 do 1660 dowódcą 5-działowej galery flagowej Réale. Przerwa w piastowaniu stanowiska generał galer (od 26.09.1651) była spowodowana jego związkami z Frondą. W lipcu 1661 diuk de Richelieu sprzedał za 200000 liwrów stanowisko generała galer markizowi de Créqui, podstawionemu przez nadintendenta finansów, Fouqueta. W 1674 odziedziczył tytuł diuka de Fronsac. Żenił się trzykrotnie; jego żonami były: Anne-Françoise Poussart de Fors (zmarła w 1685), Anne-Marguerite d’Acigné, Marguerite Thérèse Rouillé de Meslay (poślubiona w 1702). Zmarł w Paryżu 20.05.1715 (albo 10 dni wcześniej).
Pozdrawiam, Krzysztof Gerlach

Janusz Kluska

Panie Krzysztofie dziękuję za odpowiedzi.
Poproszę o opisanie losów francuskich oficerów, są nimi François de Livenne de Verdille (1613 - 1690), Jean Truchot des Forgettes (... - 1652) oraz François Thiballier de Thurelles (1623 - 23.04.1672).
Pozdrawiam Janusz.

kgerlach

François de Livenne de Verdille (c.1613- po 1690) był już tu przez mnie charakteryzowany.

Jean Truchot des Forgettes pochodził z bretońskiej rodziny szlacheckiej silnie związanej z morzem, w tym z marynarką królewską, i sprawującej zwierzchnictwo nad rozmaitymi majątkami ziemskimi, na przykład Forgettes i Bellagrange. Np. na przełomie lat 1642/1643 kuzyn Jeana, Nicolas Truchot de Bellagrange, dowodził 24-działowcem Madelaine (Madelaine de Brest), a strona Threedecks bez żenady przerabia go na Jeana – niby co za różnica, Jaś czy Mikołaj. Jean Truchot des Forgettes ożenił się z Françoise Locquet de la Payre. Mieli dzieci. Pod koniec 1647 objął komendę nad 42/48-działowcem Grand Saint Louis; walczył na nim 21.12.1647 w bitwie pod Castellammare. W 1652 był kapitanem 52/54-działowca César, okrętu flagowego adm. Césara de Vendôme w bitwie w cieśninie Porthuis d’Antioche 9.08.1652, kiedy książę Vendôme (po wyjściu z Brestu 29.07) pokonał Hiszpanów i frondystów hrabiego Du Daugnon. W 1652 Jean Truchot des Forgettes zdążył też dowodzić 34-działowcem Vierge, ale zmarł w tymże roku.
Pozdrawiam, Krzysztof Gerlach

kgerlach

François Thiballier de Thurelles (Thurelles-Thiballier, Turelle-Thiballier, Turelles-Thiballier) urodził się w 1623. Jego ojcem był François Thiballier, pan de Toury. François Thiballier pan de Thurelles (Thurelle) otrzymał 1.06.1652 w Marsylii rangę „kapitana galery”. Być może 9.08.1652 dowodził 8/12-działową galeasą (albo fregatą czy - zdaniem starszych opracowań - galerą) Saint Anne w bitwie w cieśninie Porthuis d’Antioche, kiedy książę Vendôme pokonał Hiszpanów i frondystów hrabiego Du Daugnon. Od 11.07.1662 jako „kapitan liniowca” był w sztabie francuskim na 56-działowcu Royale, flagowym okręcie księcia de Beaufort i wiceadm. de Nuchèze u wybrzeżu atlantyckich Francji, Hiszpanii, północnej Afryki. W latach 1663-1666 i potem w lecie 1668 dowodził 36-działowcem Mercoeur; początkowo dano mu 30.11.1663 to stanowisko z zadaniem zwalczania korsarzy u wybrzeży berberyjskich, czym zajmował się też w 1664; potem w eskadrze księcia Beauforta brał na tym okręcie udział w wyprawie dla zdobycia algierskiego portu Dżidżela (Gigery, Djidjelli) w lecie 1644. Opuścił Marsylię 30.01.1665 i w lutym znów uczestniczył w kampanii księcia de Beaufort przeciwko korsarzom berberyjskim, m.in. w walce z adm. Hassanem koło Tunisu 1.03.1665; wrócił do Tulonu w drugiej połowie lipca 1665 i przeszedł do Kadyksu. Nadal na Mercoeur Thurelles-Thiballier brał udział w 1666 w przewiezieniu przez eskadrę Duquesne’a księżnej de Nemours (przeszłej królowej Portugalii) do Lizbony, gdzie rzucono kotwice 2.08.1666. Uczestniczył w kampanii floty atlantyckiej i walczył w bitwie u przylądka Dungeness 28.09.1666. Pozostał na północy w 1667 i 1668, operując na Atlantyku. W październiku 1666 (po chwilowym wycofaniu Mercoeur do rezerwy) sprawował komendę nad 56-działowcem Navarre. W latach 1668-1669 był kapitanem 48/50-działowca Fleuron, wyposażonego w grudniu 1668 we flocie Ponantu dla ochrony żeglugi handlowej. Okręt ten operował w składzie eskadry Gabareta wysłanej w celu dołączenia do diuka de Beaufort w Tulonie, ale po drodze stracił w sztormie dwa maszty. W siłach Beauforta, które opuściły Tulon 5.06.1669, żaglowiec uczestniczył w wyprawie z pomocą dla Kandii, gdzie dotarto 19.06.1669, a także w ostrzeliwaniu tam baterii tureckich 25.07.1669, kiedy holowany przez 5-działową galerę Croix de Malte wysłał w kierunku Turków 500 kul, a sam miał 15 zabitych i 20 rannych. Eskadra odstąpiła 31.08.1669 i wróciła do Tulonu 28.09.1669, a w październiku Fleuron został wycofany do rezerwy. Od 1670 do 1672 François Thiballier de Thurelles, w randze szefa eskadry (którą miał od 1669 w Rochefort), sprawował komendę nad 54/56-działowcem Navarre, wyposażonym w Rochefort w marcu 1670. Został wysłany w eskadrze generała-porucznika de la Haye’a do Indii wschodnich, dla ochrony tamtejszej żeglugi handlowej Francuzów, wychodząc z La Rochelle 30.03.1670; na Madagaskar zawinięto 21.02.1671, na Ile Bourbon 27/04/1671, gdzie de la Haye został wicekrólem. W teorii Thurelles-Thiballier dowodził potem 54/56-działowcem Constant, ale naprawdę to był ciągle ten sam żaglowiec Navarre, który we Francji chciano przemianować, jednak na Oceanie Indyjskim nie zdążono o tym się dowiedzieć. Okręt zawijał do Suratu, Bombaju, Goa (24.01.1672), Trinquemalé. François Thiballier de Thurelles zmarł w Trinquemalé (albo w drodze do tego portu) 20.04.1672.
Pozdrawiam, Krzysztof Gerlach

Janusz Kluska

Panie Krzysztofie dziękuję za odpowiedzi.
Poproszę o opisanie losów francuskich oficerów, są nimi Joseph Montigny (1588 - ..., stopień kapitana liniowca miał w 1636) oraz Jules Montigny (brak danych, stopień kapitana liniowca miał w 1646).
Pozdrawiam Janusz.

kgerlach

Baronia De Montigny istniała już w XVI w., podobnie jak już w w tamtym stuleciu służyli w marynarce francuskiej rozmaici De Montigny (najczęściej wykazywani bez imion), a ponadto nazwisko Montigny występowało wśród mieszczan, zaś tytuł de Montigny nadawano w rodzinach zupełnie innych nazwisk. Chaos z tym związany jest zbyt wielki dla tworzenia jednoznacznych konstatacji nawet dla Francuzów.
Joseph de Montigny oraz Jules de Montigny służyli na dodatek w tych samych czasach (marynarka Ludwika XIII, czyli naprawdę kardynała Richelieu; marynarka wczesnych lat Ludwika XIV, czyli naprawdę marynarka kardynała Mazarin; marynarka Frondy), więc ich odróżnianie w roli kapitanów, dowódców eskadr i lokalnych admirałów to często tylko pobożne życzenie, ponieważ rozkazodawcy z reguły nie kłopotali się podawaniem imion. Na dodatek, chociaż tylko co do Josepha de Montigny mam pewność, że był Kawalerem Maltańskim, obaj występują w źródłach jako kawalerowie de Montigny.

W każdym razie Joseph de Montigny, Kawaler Maltański i w pewnym okresie pełniący rolę wiceadmirała we francuskiej flocie, zmarł 17.12.1655. Jego rodzicami byli Edme de Montigny oraz Gabrielle du Lys. Wiemy o tym, że w już w 1622 kawaler Joseph de Montigny sprawował komendę nad należącą do marynarki królewskiej małą jednostką o osobliwej nazwie własnej Navire du Chevalier de Montigny. W 1628 dowodził 6-działową barką Marguerite (Navire de Flamand). W 1629 był kapitanem 24-działowca Madelaine. W latach 1636-1637 sprawował komendę nad 30/32-działowcem Licorne.
W trwającej od 24.03 do 13.05.1637 akcji odbicia przez Francuzów (z rąk Hiszpanów) wysp Lérins brał udział także okręt Licorne, ale francuscy historycy nie są zgodni, czy jego kapitanem był wówczas nadal Joseph de Montigny, czy Philippe de Montigny.

W bitwie pod Getaria (Guetaria) 22.08.1638, w której francuska flota pod de Sourdisem zniszczyła hiszpańską pod de Hocésem, ale nie zapobiegła porażce lądowej Francuzów pod Fuenterrabia i musiała pośpiesznie ewakuować wojska księcia Kondeusza, kawaler Jules de Montigny dowodził 34-działowcem Europe. Pełnił wtedy lokalnie i czasowo funkcję kontradmirała. Tak jest u francuskiego historyka Lacour-Gayeta i u Pawła Wieczorkiewicza, ale strona Threedecks woli mianować dowódcą Europe w tej bitwie kawalera Josepha de Mantigny powołując się na Demerliaca, który jednakże przezornie nie wymienił żadnego imienia!

W zwycięskiej dla Francuzów bitwie pod Tarragona 4-6.07.1641 kawaler de Montigny zajmował stanowisko wiceadmirała. Walczył też w przegranej przez Francuzów bitwie w tym samym miejscu 20.08.1641. Jego okrętem w 1641 był 34-działowiec Vierge.

W 1644 kapitan Joseph de Montigny dowodził 36/46-działowcem Soleil. W 1646 dowódcą tego okrętu w eskadrze Tulonu był kapitan Jules de Montigny, pełniący równocześnie funkcję kontradmirała w wielkiej bitwie pod Orbitello (Orbetello) 14.06.1646 (nazywanej też bitwą koło wyspy Glio czy pod Talamone), zakończonej francuskim zwycięstwem w starciu i klęską w kampanii. W 1647 kawaler Jules de Montigny dowodził eskadrą Normandii.

Pozdrawiam, Krzysztof Gerlach

Janusz Kluska

Panie Krzysztofie dziękuję za odpowiedź..
Poproszę o opisanie losów francuskich oficerów, są nimi Antoine Le Tonnelier de Breteuil (1640 - 1696), René de Gousabats de Villepars (... - 1672) oraz François de Villeneuve-Ferrieres (1643 - 08.01.1676).
Pozdrawiam Janusz.

kgerlach

Antoine Le Tonnelier kawaler de Breteuil pochodził z mocno ustosunkowanej rodziny szlacheckiej. Urodził się w czerwcu 1640, prawdopodobnie w Paryżu. Jego rodzicami byli Louis de Tonnelier de Breteuil (pan de Boissettes, generalny kontroler finansów, radca stanu) oraz Chrétienne Le Court. Jako ich młodszy syn wybrał przynależność do Kawalerów Maltańskich, do których przyjęto go formalnie 5.02.1650 (z czasem został komandorem zakonu). Służył jednak w marynarce francuskiej. Wg niektórych źródeł w 1669 dowodził 42-działowcem Ecureuil, mając stopień kapitana galery; jego okręt wchodził w skład eskadry księcia de Beaufort, która wyszła z Tulonu 5.06.1669, aby wspomóc Wenecjan broniących Kandii i walczyła tam w bitwie 25.07.1669, wracając do Tulonu 28.09. Jednak zarówno udział Ecureuil w tej ekspedycji jak i jego kapitan budzą kontrowersje, zwłaszcza że zdaniem innych Antoine Le Tonnelier kawaler de Breteuil dowodził wtedy pod Kandią 5-działową galerą Force w eskadrze galer podległego Beaufortowi generała Vivonne. Pozostawał kapitanem tej galery w 1670 (w Marsylii) i w 1672 (kiedy opuściła Marsylię w maju i operowała w składzie eskadry generała de la Brossardière przeciwko Tunisowi do podpisania traktatu 25.06). Potem Antoine Le Tonnelier kawaler de Breteuil przez kilkanaście lat (od 1673 do 1689) dowodził 5-działową galerą Forte, która – aby było zabawniej – przez długi czas była tą samą Force, tylko przemianowaną w 1673. Uczestniczył w 1673 w kampanii przeciwko Genui; w 1674 w eskadrze gen. de la Brossardière przeciwko Hiszpanom pod Collioure; w latach 1675-1676 w tej samej eskadrze w walkach z Hiszpanami pod Mesyną, w Palermo; w 1677 operował u wybrzeży Katalonii, a potem Korsyki i Włoch. Jednak od 1678 Antoine Le Tonnelier kawaler de Breteuil nie przestając być kapitanem 5-działowej galery Forte dowodził już nową jednostką tej nazwy. W 1679 należała do eskadry Noaillesa, podobnie jak w 1682, kiedy bazując w Marsylii operowała przeciwko korsarzom algierskim (pod Algierem w lipcu), wracając do portu w październiku; w 1684 galera uczestniczyła w eskadrze Mortemarta w bombardowaniu Genui i potem w działaniach u wybrzeży Hiszpanii, kiedy Le Tonnelier miał stopień szefa eskadry galer. Ale i ta jednostka, jak inne tej konstrukcji jeśli były intensywnie eksploatowane, szybko się zużyła, i od 1686 Antoine Le Tonnelier kawaler de Breteuil dowodził już kolejną 5-działową galerą Forte, zbudowaną w 1686. W 1686 ćwiczył galerników pod Antibes, w 1689 w eskadrze Noaillesa zwalczał Hiszpanów u brzegów Katalonii. Była to jego ostatnia komenda na morzu. Zmarł w 1696 w Avignon.
Pozdrawiam, Krzysztof Gerlach

kgerlach

René de Gousabats de Villepars w 1664 w randze kapitana okrętu dowodził uzbrojoną w 16 dział fluitą Aigle d’Or, która 28.02.1664 wyszła z Rochefort w składzie eskadry komodora de la Barre i przewiozła do Cayenne (gdzie dotarto w czerwcu) żołnierzy i robotników; potem fluita z żołnierzami czterech kompanii skierowała się z La Rochelle do Quebecu (zawijając tam w sierpniu 1665) i wróciła do Francji 6.11.1665. W latach 1666-1671 René de Gousabats de Villepars sprawował komendę (z przerwą 1668-1670) nad 40/42-działowcem Mazarin; w 1666 pomagał w przewiezieniu przez eskadrę Duqusne’a księżny de Nemours do Portugalii (dotarto na Tag 2.08.1666); walczył z Anglikami koło przylądka Dungeness 28.09.1666 przed powrotem do Hawru. W 1667 stał na Charente. W 1668 jako kapitan 32-działowca Ville de Rouen wyszedł z La Palice 4 grudnia w składzie eskadry d’Estréesa skierowanej na Morze Karaibskie, ale został oddzielony od reszty cztery dni później przez sztorm w pobliżu przylądka Ortegal. W latach 1669-1670 dowodził 36-działowcem Tigre w eskadrze wiceadmirała d’Estrées na Charente, skąd na wiosnę 1670 przewoził towary do Kadyksu. W lutym 1671 znów na Mazarin został wyprawiony z Rochefort na Tortugę i do wybrzeży San Domingo, przy czym René de Gousabats de Villepars dowodził w tym rejsie małą eskadrą. Okręt Mazarin przemianowano 24.06.1671 na Bon; w czerwcu 1671 żaglowiec ten utkwił na 20 godzin na skałach koło Gwadelupy (podobno na skutek błędu pilota). Potem zatonął w listopadzie 1671 u wyspy Tortue (Tortugi). Załogę uratowano, ale kapitan ciężko chorował, nie był przytomny w chwili przywiezienia na Gwadelupę. Zmarł tam w 1672.
Pozdrawiam, Krzysztof Gerlach

kgerlach

François de Villeneuve-Ferrière (Villeneuve-Ferrieres) prawdopodobnie urodził się w 1643 w La Rochelle. Był w 1671 kapitanem 14-działowej fregaty Maligne, którą używano do zwalczania korsarzy afrykańskich. W 1672 w stopniu „kapitana liniowca” dowodził najpierw 48-działowcem Brillant w eskadrze Ponantu, a od września był kapitanem 32-działowca Arrogant. Większość opracowań twierdzi, na podstawie bardzo starych ustaleń, że walczył na tym okręcie 7.06.1672 w bitwie pod Solebay; jednak najnowsze badania Jeana-Michela Roche pokazują, że przejął komendę nad tym żaglowcem już po wspomnianej bitwie; ochraniał na nim żeglugę handlową na kanale La Manche, bazował w Hawrze. W 1673 był kapitanem 50-działowca Prince, zaangażowanego od lutego w działania przeciwko Holendrom; walczył w bitwach pod Schooneveldt 7.06 i pod Walcheren 14.06 (drugiej bitwie pod Schooneveldt); w tej ostatniej François de Villeneuve-Ferrière odniósł poważne rany. Mimo tego brał też udział w bitwie pod Texel 21.08. W 1674 dowodził 12-działową fregatą Actif. Od 1675 do 1676 sprawował komendę nad 50-działowcem Aquilon, który przeszedł z Rochefort na Morze Śródziemne i dotarł na redę Tulonu 23.11.1675, wychodząc stamtąd 17.12.1675 w eskadrze Duquesne’a skierowanej ku Mesynie. François de Villeneuve-Ferrière walczył w bitwie pod Alicuri 8.01.1676 (bitwie pod Stromboli) i tam zginął.
Pozdrawiam, Krzysztof Gerlach

Janusz Kluska

Panie Krzysztofie dziękuję za odpowiedzi.
Poproszę o opisanie losów francuskich oficerów, są nimi Theodore de Mantin (brak danych, z tego co znalazłem służył w latach 1621 - 1637) oraz Guillaume du Post de Montade(brak danych, stopień kapitana liniowca miał w 1643).
Pozdrawiam Janusz.

kgerlach

Théodore de Mantin (de Manty, de Mentis, de Manti) pochodził ze szlacheckiej rodziny Mantin, wżenionej w arystokrację. Jego rodzicami byli Etienne de Mantin (gubernator Cazal, potem Grenoble) i Madeleine de Brancas. Data ślubu rodziców, urodziny starszego brata i data śmierci ojca wskazują, że Théodore de Mantin nie mógł się urodzić przed 1572, ani po 1579. W latach 1621-1622 dowodził 54/58-działowcem Galion de Guise i pełnił rolę wiceadmirała. W 1622 zniszczył 3 żaglowce korsarzy algierskich. Kiedy w 1625 rozpoczęła się kampania kardynała de Richelieu przeciwko La Rochelle, de Mantin pełnił funkcję wiceadmirała w królewskiej flocie księcia de Montmorency, która pobiła eskadrę Rochelczyków w Cieśninie Bretońskiej 16-19.09.1625. Był od lutego 1627 kapitanem 24/30-działowca Saint Michel. Dowodził 34-działowcem Europe od kwietnia 1634 do listopada 1635 oraz na przełomie 1636/1637. W grudniu 1635 sprawował komendę nad 16/20-działowcem Saint François. Mając pod sobą eskadrę Gujenny uczestniczył w bitwie o Wyspy Lérins 24.03-13.05.1637. W latach 1637-1638 znów był dowódcą 54/58-działowca Galion de Guise. Pod biskupem Sourdisem walczył z korsarzami algierskimi jako jego wiceadmirał. Był jednym z głównych autorów regulaminu z 1642, na podstawie którego zreformowano ówczesną marynarkę francuską. Dostał tytuł wiceadmirała Lewantu.
Pozdrawiam, Krzysztof Gerlach