www.timberships.fora.pl

kgerlach

Union z 1756 r. był 90-działowym trójpokładowcem typu Neptune, więc wszystkie dane ogólne takie, jakie podałem przy Neptune z 1756.
Zamówiono go 12.07.1750 w królewskiej stoczni w Chatham. Stępkę położono 5.06.1751. Okręt zwodowano 25.09.1756 i ukończono do 21.01.1757.
Rzeczywiste wymiary: długość dolnego pokładu działowego 171’2”, szerokość maksymalna 48’8”, głębokość 20’6”, tonaż konstrukcyjny 1782 tony.
Od września 1756 do sierpnia 1757 kapitanem okrętu był kmdr James Galbraith, a Union służył wtedy (i do października 1757) jako flagowiec adm. Thomasa Smitha, stacjonując na Downs. Od sierpnia 1757 do grudnia 1758 liniowcem dowodził kmdr Michael Everitt. W listopadzie/grudniu 1757 żaglowiec należał do eskadry komodora Cornisha. W 1758 Union wchodził w skład Eskadry Zachodniej; w czerwcu uczestniczył w ekspedycji przeciwko Saint Malo. Od grudnia 1758 do stycznia 1759 zimową komendę nad okrętem sprawował kmdr Samuel Cornish. Od stycznia 1759 do lutego 1763 kapitanem liniowca był kmdr Thomas Evans. Union walczył 20.11.1759 w bitwie na zatoce Quiberon. W latach 1760-1763 należał do Eskadry Zachodniej. Od jesieni 1762 do lutego 1763 pełnił rolę jednostki flagowej wiceadm. Hardyego. Przeszedł remont w Plymouth w okresie od maja do sierpnia 1764 oraz ponowny od września 1778 do kwietnia 1779. Od grudnia 1778 do marca 1779 dowodził żaglowcem kmdr Nicholas Vincent. Od marca 1779 do listopada 1782 kapitanem okrętu zaliczanego do Eskadry Zachodniej był kmdr John Dalrymple. Kiedy w kwietniu 1780 liniowiec został obity w Portsmouth miedzią, zdaniem Winfielda przy okazji jego 32-funtówki z dolnego pokładu wymieniono na 24-funtówki, dla odciążenia konstrukcji; jednak Caruana twierdził, że do końca wojny amerykańskiej żadnych zmian w uzbrojeniu nie dokonano. Union wziął udział w akcji dostarczenia posiłków do oblężonego Gibraltaru, przeprowadzonej z sukcesem przez flotę wiceadm. Darby od 13.03.1781 (wyjście z St Helens) poprzez 17.03-27.03 (pobyt w Cork dla koncentrowania transportowców), 11.04 (wejście na wody Cieśniny Gibraltarskiej), 12.04 (dostarczenie zaopatrzenia do Gibraltaru), 20.04 (zakończenie wyładunku) do 22.05.1781 (zawinięcie na Spithead). Latem i jesienią 1781 należał do floty wiceadm. Darby’ego. Kiedy pod koniec 1781 kadm. Kempenfelt objął dowództwo dużej eskadry liniowców wysłanej dla przechwycenia francuskich posiłków zmierzających do Indii Zachodnich, do eskadry tej przydzielono także trójpokładowiec Union. Kempenfelt miał szczęście odnaleźć Francuzów 150 mil na południowy zachód od Ouessant, ale francuska eskadra okazała się znacznie silniejsza od jego zespołu (19 liniowców przeciwko 12). Mimo tego, dzięki swojemu kunsztowi żeglarskiemu i dziwnemu zaniedbaniu kadm. de Guichena (trzymał się po zawietrznej osłanianego konwoju, co było błędem w sztuce), zagarnął 12.12.1781 piętnaście niezwykle cennych transportowców (załadowanych zapasami dla armii i floty). W kwietniu 1782 Union należał do eskadry wiceadm. Barringtona, wysłanej dla przechwycenia francuskiego konwoju zmierzającego z Brestu do Indii Wschodnich; Brytyjczycy zdobyli 23.04.1782 na wodach Zatoki Biskajskiej dwa liniowce (wyposażone w roli transportowców) oraz 10 lub 11 statków zaopatrzeniowych i transportowców. W maju 1782 Union był znów w zespole kadm. Kempenfelta, który próbował samodzielnie dokonać podobnego wypadu, ale tym razem bez większego powodzenia. W lecie 1782 Royal Navy musiała osłonić konwoje bałtyckie przed atakiem Holendrów, a równocześnie – praktycznie tymi samymi okrętami i niemal w tym samym czasie – eskortować wyprawę z odsieczą dla Gibraltaru. Tymi dwoma sprzecznymi zadaniami obciążono adm. Howe’a, ale z końcem sierpnia najważniejsza stała się ekspedycja do Gibraltaru. Howe miał z całą Flotą Kanału (w jej składzie znajdował się Union) osłonić transportowce skierowane do tej twierdzy z żywnością, amunicją, zapasami i opałem, a równocześnie zapewnić eskortę konwojom idącym do Indii Zachodnich, Indii Wschodnich i Portugalii, a wszystko to z siłami słabszymi od zgromadzonych przez Hiszpanów i Francuzów. Adm. Howe wyszedł ze Spithead 11.09.1782, dotarł na wysokość Przylądka Św. Wincentego 9.10, spotkał połączoną flotę 13.10, mistrzowskimi manewrami wprowadził od 16 do 18.10 wszystkie transportowce do Gibraltaru (zapewniając fortecy zapasy na rok). W drodze powrotnej stoczył 20.10.1782 niezbyt zaciętą potyczkę pod przylądkiem Spartel i zawinął bezpiecznie na Spithead 14.11.1782. Od listopada 1782 do stycznia 1783 kapitanem okrętu Union był kmdr Robert Mostyn. W tym czasie liniowiec przeszedł w zespole kadm. Hughesa do Indii Zachodnich. Od stycznia do lipca 1783 żaglowcem dowodził tam kmdr Thomas Shirley, latem skierowany do Anglii. Potem Union pełnił już tylko funkcje pomocnicze. Od października 1787 do czerwca 1788 przebudowano go w Chatham na hulk szpitalny i zarejestrowano jako taki w 1790. Od czerwca 1790 do 1799 tym okrętem szpitalnym dowodził por. William Quarme, od listopada 1799 do maja 1800 – por. William Richards, od maja 1800 – por. John Johnston, od października 1800 por. John Dixon, a od września 1801 – por. John Rickman. Jednostka stała głównie w Chatham, czasem w Sheerness. Później hulk szpitalny Union zdegradowano do roli koszar przejściowych i 6.02.1802 (zdaniem Lyona już w 1790!) przemianowano na Sussex. Od kwietnia 1805 dowódcą był por. Richard Jewers, a od maja 1807 do marca 1816 zajmował to stanowisko por. William Cockraft. Jednostkę Sussex rozebrano w Chatham w październiku 1816.
Pozdrawiam, Krzysztof Gerlach

knowak

Dzień dobry, dziękuję za odpowiedź.
Bardzo proszę o opis danych i losów okrętu PRINCESS AMELIA (1757).
Pozdrowienia, Krzysztof Nowak.

kgerlach

Princess Amelia z 1757, podobnie jak pokrewny mu Cambridge z 1755, o którym ostatnio pisałem, miał wybitnie długą i urozmaiconą służbę jak na okręt powstały od razu wg przestarzałej i nieudanej koncepcji, z trudem ratowanej rozmaitymi niestandardowymi pomysłami. Był 80-działowym trójpokładowcem, czyli jednostką chybioną w założeniach – tak mało dział rozbitych na trzy pokłady ciągłe i (przynajmniej w teorii) pokład rufowy (nad którym była jeszcze rufówka) oraz dziobowy, musiało dawać kadłuby krótkie, proporcjonalnie wysokie, fatalne żeglarsko (liniowce były miękkie, źle trzymały się wiatru). Pisałem już o tym przy okazji okrętów Devonshire z 1745, Newark z 1747 i przebudowanego z tego powodu Lancaster z 1749.
Princess Amelia, który zresztą miał się nazywać Norfolk, a właściwą nazwę zyskał dopiero 1.11.1755, został formalnie zbudowany wg Ustalenia z 1745, ale nieco zmienionego (chociaż nie pod względem wymiarów). Ustalenie z 1745 mówiło o długości dolnego pokładu 165’0”, szerokości 47’0” i głębokości 20’0”. Princess Amelia, zamówiony w Woolwich Deptford 28.03.1751, minimalnie poszerzono, do 47’3”, ale równocześnie (manewrując teoretycznym pochyleniem stew) zmniejszono długość stępki do obliczania tonażu, co w sumie przyniosło lekkie obniżenie zamiast wzrostu tonażu konstrukcyjnego z 1585 ton do 1579 ton.
Planowane uzbrojenie miało być niezmienione, tj., jak pisałem, obejmować 26 dział 32-funtowych (o długości 9,5 stopy i masie 55 cetnarów) na dolnym pokładzie; 26 dział 18-funtowych (o długości 9 stop i masie 40 cetnarów) na pokładzie środkowym; 24 działa 9-funtowe (o długości 9 stóp i masie 29 cetnarów) na pokładzie górnym; 4 działa 6-funtowe (o długości 7,5 stopy i masie 20,5 cetnara) na pokładzie rufowym. Winfield twierdzi jednak – wbrew wszystkim innym autorom – że ostatecznie na Princess Amelia (i drugim 80-działowcu zbudowanym wg Ustalenia z 1745, Cambridge), pokład rufowy zostawiono bez dział, a cztery 6-funtówki przeniesiono na pokład dziobowy. Techniczne nie jest to niemożliwe, ale bardzo dziwne i trudne (nie – niemożliwe) do logicznego uzasadnienia, podobnie jak trudno zrozumieć, czemu inni badacze – Lyon, Lavery, a przede wszystkim Caruana – nic o tym nie wiedzieli.
Załoga: 650 ludzi.
Stępkę pod Princess Amelia (właściwie wtedy jeszcze pod Norfolk) położono 15.08.1751. Okręt zwodowano 7.03.1757, ukończono do 16.05.1757.
W maju 1757 przez niecały miesiąc komendę nad żaglowcem sprawował kmdr Richard Edwards, a potem - do 18 czerwca - kapitanem był kmdr Edward Pratten. Od czerwca do października 1757 dowodził okrętem kmdr Samuel Graves. Druga połowa 1757 stwarza w losach okrętu Princess Amelia kontrowersje odnośnie dowódców. Też od czerwca do października liniowiec ten miał być jednostką flagową kadm. Brodericka i we wrześniu uczestniczyć w nieudanej ekspedycji przeciwko Rochefort, a w październiku należeć do floty adm. Hawke’a. Jednak zdaniem Winfielda i Charnocka kapitanem flagowym Brodericka nie był wtedy wcale Graves, tylko kmdr Stephen Colby, dowodzący żaglowcem od lipca. Od października 1757 do stycznia 1758 kapitanem liniowca był kmdr Philip Durell. Następnie Durell podniósł na okręcie proporzec komodora, a Princess Amelia dostał nowego dowódcę, komandora Johna Bray. Pożeglował 23.02.1758 na wody Ameryki Północnej. Pozostał flagowcem Durella, gdy ten zamienił 8.07.1758 proporzec komodora na flagę kontradmirała. Należąc do floty adm. Boscawena wziął udział w kampanii zakończonej zdobyciem Louisbourga 26 lipca. W następnym roku Brytyjczycy chcieli zdobyć Quebec. W tym kontekście niezwykle istotne było pojawienie się na Rzece Św. Wawrzyńca jak najwcześniej, natychmiast po puszczeniu lodów. Dlatego chociaż Boscawen z większością swoich okrętów wrócił na zimę do Anglii, to dla zimowania w Halifaxie zostawiono eskadrę kadm. Durella (oprócz flagowego Princess Amelia 7 innych liniowców i mniejsze jednostki). Ekspedycją przeciwko Quebecowi ze strony marynarki dowodził wiceadm. Saunders, a ze strony armii gen. Wolfe. Princess Amelia wyszedł z Halifaxu 5.05.1759, wszedł na Rzekę Św. Wawrzyńca w tym samym miesiącu, od 23.05 do 17.07 stacjonował przy wyspie Coudres, od 19.07 do 18.09 (dzień podpisania przez Francuzów kapitulacji miasta) kotwiczył bliżej Quebecu, między wyspą Orléans a wysepką Madame, będąc za wielki do operowania jeszcze bardziej w górze rzeki. Princess Amelia należał w 1760 do pilnującej kanału La Manche Eskadry Zachodniej. Następny kapitan okrętu, kmdr John Montagu, przejął dowództwo od Braya pod koniec 1760 lub 6.04.1761 i zachował je do 22.06.1762; w 1761 liniowiec był w pobliżu Brestu. Od czerwca 1762 do 23.01.1763 komendę nad okrętem sprawował kmdr Richard Howe – nie przez przypadek, bowiem Princess Amelia był od czerwca 1762 do stycznia 1763 flagowcem kadm. księcia Yorku, wnuka króla Jerzego II i młodszego brata króla Jerzego III, a Howe niańczył go już w 1758 i miał w tym wprawę. Liniowiec należał do sił głównych na wodach angielskich, latem 1762 dowodzonych przez adm. Hawke’a, a jesienią 1762 przez wiceadm. Hardy’ego. Następnie jednostkę wycofano do rezerwy. Remontowano ją w Portsmouth od czerwca 1764 do kwietnia 1765. Wyposażono do ponownej aktywnej służby dopiero w kwietniu 1771, chociaż już od stycznia 1771 (do maja 1773) miała nowego dowódcę, którym został kmdr Samuel Marshall; jednocześnie Princess Amelia był od stycznia (faktycznie od maja) 1771 do 1773 flagowcem wiceadm. Rodneya. Okręt pożeglował ku Jamajce 3.06.1771, gdyż Rodneya mianowano tamtejszym głównodowodzącym. Mała eskadra (4 liniowce i 2 fregaty) dotarła do Port Royal 24.07.1771. Koniec kadencji Rodneya upływał dopiero w 1774, ale zanik zagrożenia wybuchem wojny z Hiszpanią powodował stałą redukcję eskadry Jamajki, więc Princess Amelia dostał z końcem maja 1773 nowego dowódcę - komandora Andrew Barkleya - i pożeglował do Anglii, gdzie we wrześniu 1773 wycofano okręt do rezerwy. Po kolejnym okresie przerwy liniowiec wrócił do aktywnej służby w 1776, gdy od grudnia (do grudnia 1778) jego kapitanem był kmdr Digby Dent. Princess Amelia pełnił w 1778 w Portsmouth rolę flagowca adm. Pye. Od grudnia 1778 do początku października 1779 komendę nad okrętem należącym do Eskadry Zachodniej sprawował kmdr George Robinson Walters. W kwietniu 1780 żaglowiec otrzymał miedziane obicie dna. Od października 1780 dowódcą był kmdr John Macartney. Dość nieoczekiwanie Princess Amelia walczył w krwawej bitwie na Doggersbank 5.08.1781 (będąc w niej największym okrętem), w której Macartney zginął. Od sierpnia 1781 do lipca 1782 dowodził liniowcem, nadal wchodzącym w skład Eskadry Zachodniej, kmdr Billy Douglas. Od lipca 1782 do kwietnia 1783 komendę sprawował kmdr John Reynolds. Princess Amelia był wtedy flagowcem kadm. Richarda Hughesa. Uczestniczył w ekspedycji zorganizowanej dla dowiezienia zaopatrzenia do Gibraltaru, którą dowodził adm. Howe, dysponujący całą Flotą Kanału dla osłonięcia transportowców z żywnością, amunicją, zapasami i opałem. Howe wyszedł ze Spithead 11.09.1782, dotarł na wysokość Przylądka Św. Wincentego 9.10, spotkał połączoną flotę francusko-hiszpańską 13.10, mistrzowskimi manewrami wprowadził od 16 do 18.10 wszystkie transportowce do Gibraltaru (zapewniając fortecy zapasy na rok). W drodze powrotnej stoczył 20.10.1782 niezbyt zaciętą potyczkę pod przylądkiem Spartel i zawinął bezpiecznie na Spithead 14.11.1782. Princess Amelia został następnie skierowany do Indii Zachodnich, przy czym od kwietnia do lipca 1783 kapitanem okrętu był tam kmdr John Willett Payne. Po powrocie do Anglii liniowiec wycofano ostatecznie z aktywnej służby. Od kwietnia do sierpnia 1788 jednostkę przystosowano w Chatham do pełnienia funkcji lazaretu. W listopadzie 1788 przekazano ją Służbie Celnej i skreślono z listy marynarki wojennej. Hulk kotwiczył na Stangate Creek, w marcu 1818 został przeholowany do Sheerness i sprzedany 11.06.1818.
Pozdrawiam, Krzysztof Gerlach

knowak

Dzień dobry, dziękuję za odpowiedź.
Bardzo proszę o opis danych i losów okrętu PEMBROKE (1757).
Pozdrowienia, Krzysztof Nowak.

kgerlach

Pembroke z 1757 r. był dość ciekawym okrętem 60-działowym, ponieważ powstał w czasie, gdy budowanie nowych dwupokładowców 60-działowych właśnie się kończyło (ostatni zwodowano w 1759), a poza tym zrealizowano go wg nietypowego założenia. Teoretycznie miał być liniowcem wg Ustalenia z 1745, ale zmodyfikowanym w 1752, kiedy go naprawdę (dokładnie 8.11.1752) zamówiono i to zmodyfikowanym niestandardowo. Generalny inspektor odpowiedzialny za konstruowanie okrętów, którym był wówczas Joseph Allin, zaprojektował jeden taki okręt – Rippon - „zwyczajnie”, czyli przez ulepszenie jego własnych żaglowców typu Medway projektu z 1751, ale drugi – właśnie Pembroke – przez wzięcie z grubsza linii francuskiego 74-działowca Monarch (postępowanie dalekie od wiernego kopiowania), zdobytego przez Anglików w 1747, z daniem mu wymiarów wręgów i pokładników takich, jakie dostał Rippon. Chociaż więc Rippon i Pembroke uważa się czasem za bliźniaki – tak zestawia je np. Brian Lavery – to w rzeczywistości Pembroke był nieco dłuższy, nieco węższy i nieco płytszy, co w sumie dało minimalnie mniejszy tonaż konstrukcyjny, czyli 1222 tony. Długość dolnego pokładu działowego wynosiła 156’0”, szerokość maksymalna 42’3,35”, głębokość 18’0”.
Uzbrojenie składało się z 24 dział 24-funtowych (o długości 9,5 stopy i masie 49 cetnarów) na dolnym pokładzie działowym; 26 dział 12-funtowych (o długości 9 stóp i masie 33 cetnary) na górnym pokładzie działowym; 8 dział 6-funtowych (o długości 7,5 stopy i masie 20,5 cetnara) na pokładzie rufowym oraz 2 dział 6-funtowych (o długości 8,5 stopy i masie 23 cetnary) na pokładzie dziobowym. Załoga: 420 ludzi.
Pembroke został zbudowany w królewskiej stoczni w Plymouth. Stępkę położono 1.01.1753, okręt zwodowano 2.06.1757, ukończono do 18.06.1757.
Chociaż 60-działowce zaczęto wtedy uznawać za zbyt słabe w stosunku do 64-działowców i zwłaszcza najnowszych 74-działowców, a niepotrzebnie za duże w porównaniu z 50-działowcami, to w rzeczywistości admirałowie cenili je sobie w operacjach lądowo-morskich, jakie Royal Navy realizowała bardzo często w poprzedniej wojnie (o sukcesję austriacką 1740-1748) i następnej (siedmioletniej 1756-1763), gdyż miały stosunkowo niewielkie zanurzenie i silne uzbrojenie, mogąc podchodzić blisko wybrzeży i operować na płytkich, ciasnych wodach.
Pierwszym kapitanem okrętu Pembroke był od 5 kwietnia 1757 kmdr John Simcoe. W dziewiczy rejs liniowiec wyruszył z Plymouth do Lizbony, skąd wrócił do Portsmouth. Od kwietnia do 26 października 1757 nawigatorem jednostki był Thomas Bisset, ale potem przeszedł na inną jednostkę, a 27.10.1757 nawigatorem został słynny później odkrywca, James Cook. Tego dnia liniowiec wszedł na dok w Portsmouth dla inspekcji kadłuba. Opuścił Portsmouth 8.12 i przeszedł na kotwicowisko Spithead. Wyszedł w morze 8.12 z małą eskadrą wysłaną do patrolowania Zatoki Biskajskiej. Dotarł 16.01.1758 do przylądka Finisterre, zakotwiczył w zatoce Plymouth 9.02.1758. Zabrał się 24.02 do Ameryki razem z przybyłą trzy dni wcześniej z Portsmouth flotą adm. Boscawena, w ekspedycji mającej za cel zdobycie Louisbourga na Cape Breton. Rejs trwał długo i po okrężnej trasie (Madera, Wyspy Kanaryjskie, Bermudy), więc do Halifaxu Pembroke dotarł dopiero 10 maja. Załoga okrętu nie była w dobrym stanie, w czasie przejścia poniosło śmierć 24 marynarzy, z tego 22 z powodu chorób. Część (było 200 chorych) trafiła do szpitala w Halifaxie. Dlatego liniowiec nie wyszedł pod Louisbourg z flotą Boscawena 28.05, lecz dopiero 7.06, osłaniając konwój transportowców; pod Louisbourgiem (w zatoce Gabarus) pojawił się trzy dni później, gdy walka o miasto – po desancie armii 8.06 - już trwała. Flota brytyjska wspomagała lądowanie, przewoziła artylerię i zapasy, dostarczała ludzi do prac technicznych, ale głównie zajmowała się średnio skuteczną blokadą. Francuzi skapitulowali 27.07.1758, lecz z powodu złej pogody i francuskich okrętów zatopionych u wejścia, Pembroke zakotwiczył w porcie Louisbourga dopiero 2.08. Późne rozpoczęcie operacji przeciwko Louisbourgowi i długie jej trwanie (plus klęska gen. Abercromy pod Fort Carillon) skłoniły Brytyjczyków do zmiany zdania i przesunięcia ekspedycji przeciwko Quebecowi na następny rok. Nie znaczy to jednak, że nic już w 1758 nie zrobiono. Postanowiono zniszczyć francuskie osiedla w rozmaitych miejscach przy pomocy kilku drobnych ekspedycji floty i armii. Pembroke trafił do grupy kadm. Hardy’ego (9 okrętów wojennych i 11 transportowców), która z trzema batalionami brygadiera Wolfe’a miała spustoszyć osiedla i stacje rybackie nad Zatoką Św. Wawrzyńca. Opuszczono Louisbourg 29.08, wysadzono desant w zatoce Gaspé 6.09. Wrócono pod Louisbourg 29.09, trzy dni później Pembroke rzucił kotwicę w porcie, gdzie przestano miesiąc. Ostatecznie flota przeszła w dniach 14.11-18.11 do Halifaxu.

Planowany atak na Quebec wymagał odcięcia twierdzy od ewentualnych posiłków z Francji. Niezwykle istotne stało się więc dla Brytyjczyków pojawienie u wejścia na Rzekę Św. Wawrzyńca tak wcześnie wiosną 1759 r., jak to tylko możliwe. Dla obu stron żegluga zimowa po wodach północnej Kanady była niemożliwa. Francuska flota po kapitulacji Louisbourga i utracie stacjonującej tam eskadry nie mogła działać w oparciu o punkty oparcia w Ameryce, więc rząd brytyjski dostrzegł szansę wyprzedzenia przeciwnika na bazie sił brytyjskich, które już tam przebywały i mogły przezimować. Dlatego kadm. Philip Durell, znajdujący się pod rozkazami adm. Boscawena podczas zdobywania Louisbourga, otrzymał rozkaz pozostania ze swą eskadrą w Halifaxie (gdy pozostałe okręty Boscawena odpłynęły do Anglii) i pojawienia się w ujściu Rzeki Św. Wawrzyńca natychmiast po puszczeniu pierwszych lodów. Durell dysponował ośmioma liniowcami (w tym Pembroke) i wieloma mniejszymi jednostkami. W rezultacie, po zimowaniu w Halifaxie do 5.05.1759, Pembroke znalazł się na Rzece Św. Wawrzyńca jako jeden z pierwszych żaglowców Royal Navy. Dotarł do wyspy Bic 23 maja (i tak spóźniony). Musiano mu jednak dać nowego dowódcę, ponieważ John Simcoe zmarł 14.09.1759 na zapalenie płuc, gdy przebywano w pobliżu wyspy Anticosti u wejścia na Rzekę Św. Wawrzyńca. Kapitanem został kmdr John Wheelock. Durell wykorzystał zdobyte mapy francuskie oraz wiedzę i zdolności Jamesa Cooka, nawigatora na Pembroke, do przeprowadzenia okrętów swojej eskadry do wyspy Coudres, zaledwie 65 mil od Quebecu. Tam spotkał się z głównymi siłami floty brytyjskiej, którymi dowodził tym razem wiceadm. Saunders, 23.06.1759. Kontradmirał przesunął trzy swoje lekkie liniowce – w tym Pembroke - i małą fregatę aż do ogromnej Ile d’Orléans, leżącej już u bram samego miasta. Aby tego dokonać, okręty musiały przebyć najsłynniejszy (z trudności nawigacyjnych) odcinek, zwany Traverse, łączący dwa kanały u wschodniego krańca wyspy Orléans, co udało się 14 czerwca. Poręczność stosunkowo niewielkiego liniowca powodowała, że wykorzystywano go pod Quebekiem intensywnie – uczestniczył 17.06 i 18.06. w ostrzeliwaniu francuskich baterii na wyspie d’Orléans; przejściu 28.06 do pd.-zach. brzegu wyspy Orléans, blisko Point Lévy; wspieraniu 19.07 i 20.07 fregaty Diana (która dzień wcześniej weszła na mielizną podczas próby forsowania koryta rzeki obok Quebecu); osłanianiu 31.07 przejścia łodzi z żołnierzami z Point Lévy do miejsca nieudanego desantu blisko ujścia rzeki Montmorency; pozorowanym ataku floty na Quebec 17.09.1759, który ostatecznie skłonił Francuzów do kapitulacji następnego dnia. Oczywiście 60-działowiec nie operował w górze rzeki powyżej miasta – żaden równie duży okręt tam nie przeszedł, poza żaglowcami pływającymi w polskich powieściach i bajkach sprzedawanych u nas jako literatura historyczna. Wprawdzie Pembroke pozostał na wodach amerykańskich na kolejną zimę (gdy większość floty Saundersa odpłynęła w październiku do Anglii), tym razem w składzie małej eskadry komodora Colville’a, mianowanego tamtejszym chwilowym głównodowodzącym 16.10.1759, ale stracił Jamesa Cooka jako oficera nawigacyjnego – wybitny nawigator, hydrograf i kartograf przeszedł 24.09 na nową jednostkę flagową, 70-działowiec Northumberland. Po zimie Colville pojawił się ze swoją eskadrą pod Quebekiem 18.05.1760, ostatecznie przypieczętowując porażkę francuskiego oblężenia miasta (wojska gen. Lévisa odeszły już dwa dni wcześniej). Panowanie francuskie w Kanadzie zakończyła kapitulacja Montrealu 8.09.1760. Pembroke został więc skierowany 30.03.1761 ku Jamajce. Uczestniczył w 1762 w blokadzie Cap François na San Domingo. Należał nadal do tamtejszej eskadry, kiedy 20.04.1762 rzucił kotwice w zatoce Carlisle na Barbados wiceadm. Pocock, wysłany 6.03.1762 z Portsmouth jako morski dowódca ekspedycji mającej zająć Hawanę. Pocock nakazał 26.04 eskadrze Jamajki natychmiastowe wyjście w morze i dołączenie do jego sił w rejonie przylądka St. Nicolas (na północno-zachodnim krańcu wyspy San Domingo) około 12 maja. Do planowanego spotkania doszło naprawdę 23.05. Zdradliwe wody Kanału Starobahamskiego przebyto od 27.05 do 5.06, a następnego dnia okręty brytyjskie pojawiły się pod Hawaną i otworzyły ogień. Pembroke (a raczej jego załoga) brał aktywny udział w działaniach realizowanych wtedy przez flotę Pococka. Hawana skapitulowała 13.08.1762. Pembroke operował w rejonie Wysp Podwietrznych w 1763. Wrócił do Portsmouth w lutym 1764 i został 20.02 wycofany do rezerwy. Dopiero od grudnia 1766 do stycznia 1768 przeszedł w Plymouth wielki remont, połączony z redukcją do 50-działowca. Od marca 1769 do sierpnia 1771 kapitanem okrętu był kmdr Philip Durell. Pembroke nosił od marca 1769 do marca 1772 proporzec komodora Charlesa Proby. Jednostkę wysłano 15.07.1769 na Morze Śródziemne. Od sierpnia 1771 do marca 1772 dowodził nią tam kmdr Francis Banks. Potem liniowiec znów wycofano do rezerwy. Od marca do lipca 1776 przystosowano go w Chatham do pełnienia roli hulka w Halifaxie. Od maja do listopada 1776 dowodził jednostką por. Jahleel Brenton. Pełniła w Halifaxie zadania okrętu szpitalnego, hulka lub pływającej baterii - bądź wszystkie naraz. Pembroke miał wtedy uzbrojenie złożone z 20 dział 12-funtowych o długości 9 stóp. Został rozebrany na miejscu w sierpniu 1793.
Pozdrawiam, Krzysztof Gerlach

knowak

Dzień dobry, dziękuję za odpowiedź.
Bardzo proszę o opis danych i losów okrętu RIPPON (1758).
Pozdrowienia, Krzysztof Nowak.

kgerlach

Rippon z 1758 r. był dużo bardziej standardowym okrętem 60-działowym niż opisywany wcześniej Pembroke, chociaż projektowała go ta sama osoba - generalny inspektor Joseph Allin. Konstruktor ulepszył tylko trochę (głównie zwiększył długość) własne żaglowce typu Medway projektu z 1751. Długość dolnego pokładu działowego wynosiła 155’5”, szerokość maksymalna 42’6”, głębokość 18’7”, tonaż konstrukcyjny 1243 tony. Uzbrojenie i załoga jak podałem dla Pembroke.
Rippon został zbudowany w królewskiej stoczni w Woolwich. Zamówiono go 8.11.1752. Stępkę położono 23.11.1752, okręt zwodowano 20.01.1758, ukończono do 26.05.1758.
Pierwszym kapitanem liniowca Rippon był od lutego czy marca 1758 (do marca 1763) kmdr Edward Jekyll. Żaglowiec należał początkowo do Floty Kanału adm. Ansona, a 13.11.1758 skierowano go w eskadrze komodora Hughesa ku Wyspom Podwietrznym (dotarł na Barbados w styczniu 1759), gdzie dołączył do sił komodora Moore’a. Brał wybitny udział w atakach na Martynikę 19.01.1759 oraz Gwadelupę w styczniu i lutym 1759. Zdobył francuski okręt korsarski 20.12.1759. Wyszedł 3.03.1760 na spotkanie żaglowców wschodnioindyjskich przy Wyspie Św. Heleny. Operował pod Brestem w 1761 w wielkiej eskadrze komodora Buckle’a, tocząc jednak 9.03 samotnie nierozstrzygniętą bitwę z francuskim 64-działowcem. Brał istotny udział w ekspedycji, która zdobyła Hawanę po kampanii 6.06-13.08.1762, wchodząc od samego początku (wyjście z Portsmouth 6 marca 1762 r.) w skład sił głównych wiceadm. Pococka. Liniowiec wycofano do rezerwy w marcu 1763. Wobec zakończenia wojny siedmioletniej nie spieszono się z ponownym wprowadzaniem go do aktywnej służby, ale w październiku i listopadzie 1763 przeprowadzono w Portsmouth adaptację do roli okrętu strażniczego i używano w tym charakterze od grudnia 1763 do grudnia 1766 pod dowództwem komandora Williama Benneta, a następnie komandora Samuela Thompsona. Pod komendą tego ostatniego Rippon został wysłany 29.08.1768 do Bostonu. Wrócił w 1770. Przystosowano go wtedy znowu do służby w roli okrętu strażniczego w Portsmouth i oddano w październiku 1770 w ręce komandora Williama Breretona. Dowodził żaglowcem do maja 1771. Okręt przeszedł remont w Plymouth w okresie od października 1774 do września 1776. Od maja 1776 jego kapitanem był kmdr William Waldegrave. Rippon wyruszył 24.11.1776 do Indii Wschodnich pod proporcem komodora Edwarda Vernona. Waldegrave zdał dowództwo tego liniowca w listopadzie 1777. Kolejnym dowódcą został kmdr George Young, dla którego to była pierwsza komenda po awansie (7.11.1777) do rangi captain. Rippon walczył w bitwie pod Pondicherry 10.08.1778, wciąż jako flagowiec komodora Vernona. Young został wysłany z depeszami do Anglii, dzięki czemu otrzymał od króla 500 funtów na zakup „honorowego miecza”, ale to oznaczało, że pozostający na Oceanie Indyjskim liniowiec musiał otrzymać nowego kapitana, którym w październiku 1778 został kmdr Benjamin Marlow. Zajmował to stanowisko do stycznia 1780. Potem zastąpił go kmdr John Blankett. Rippon w kwietniu 1780 został odesłany z Indii do Anglii w eskorcie konwoju, rzucając kotwicę na Downs w marcu czy kwietniu 1781. Przystosowano go w Chatham do letniej służby na Morzu Północnym, dokonując – po latach spędzonych na Oceanie Indyjskim – gruntownych modernizacji w marcu i kwietniu 1782. Dostał maszty i reje z 50-działowca, załogę zredukowano do 380 ludzi a uzbrojenie do 54 dział. Na dodatek miał mieć odtąd wyłącznie karonady! Na dolny pokład wstawiono 22 karonady 68-funtowe, na pokład górny 24 karonady 42-funtowe, a na pokłady dziobowy i rufowy łącznie 8 karonad 24-funtowych. Chodziło w oczywisty sposób o eksperyment, który nie okazał się zbyt szczęśliwy i spowodował przy okazji spadek okrętu z trzeciej do czwartej rangi. Tym niemniej od maja 1782 do maja 1783 Rippon pełnił na Downs rolę jednostki flagowej wiceadm. Drake’a, a dowodził żaglowcem kmdr (w tej randze właśnie od 3.05.1782) Thomas Durell. Od lutego 1788 okręt był już tylko koszarami przejściowymi w Plymouth. Rozebrano go tam w styczniu 1808.
Pozdrawiam, Krzysztof Gerlach

knowak

Dzień dobry, dziękuję za odpowiedź.
Bardzo proszę o opis danych i losów okrętu BURFORD (1757).
Pozdrowienia, Krzysztof Nowak.

kgerlach

Burford z 1757 r. był teoretycznie liniowcem 70-działowym, w praktyce 68-działowym, którego projekt sporządził generalny inspektor Joseph Allin jako modyfikację okrętów z Ustalenia 1745 r. Jednostki tego typu należały do ostatnich 70-działowców w Royal Navy, których kiepskie właściwości żeglarskie (brak możliwości strzelania z armat głównego pokładu przy silniejszych wiatrach) skłoniły do zamiany 28 dział 32-funtowych dolnego pokładu na 26 sztuk, stąd te nominalne 70 armat i faktyczne 68. Dane projektowe: długość dolnego pokładu 162’0”, szerokość 44’8”, głębokość 19’8”, jednostkowy tonaż konstrukcyjny 1427 ton. Uzbrojenie: na dolnym pokładzie działowym 26 dział 32-funtowych (o długości 9,5 stopy i masie 55 cetnarów); na górnym pokładzie działowym 28 dział 18-funtowych (o długości 9 stóp i masie 40 cetnarów); na pokładzie rufowym 12 dział 9-funtowych (o długości 8 stóp i masie 26,5 cetnara); na pokładzie dziobowym 2 działa 9-funtowe (o długości 9 stóp i masie 29 cetnarów). Załoga: 520 ludzi.
Sam Burford został zbudowany w królewskiej stoczni w Chatham. Zamówiono go 15.01.1754. Stępkę położono 30.10.1754, okręt zwodowano 5.05.1757, ukończono do 15.07.1757. Jego rzeczywiste wymiary wynosiły 162’1” x 44’8,5” x 19’8,75”, tonaż 1425 ton.
Pierwszym kapitanem liniowca Burford był od kwietnia 1757 (do lutego 1758) kmdr James Young. We wrześniu-październiku 1757 wziął udział pod adm. Hawke w niefortunnej ekspedycji przeciwko Rochefort. Od lutego 1758 do stycznia 1763 dowodził okrętem kmdr James Gambier.
Żaglowiec wysłano 23.02.1758 do Ameryki Północnej. W składzie floty adm. Boscawena uczestniczył w zdobyciu Louisbourga 26.07.1758, wrócił do Anglii i 11.12.1758 podążył do Indii Zachodnich w eskadrze komodora Hughesa. Brał udział w ataku na Martynikę w styczniu 1759 i w zdobyciu Gwadelupy w lutym 1759. Następnie wrócił do Anglii, gdzie 13.11.1759 okręt włączono do Floty Kanału adm. Hawke. Walczył w bitwie pod Quiberon 20.11.1759, potem blokował Redę Baskijską. Burford należał do floty adm. Hawke’a także w 1760. Uczestniczył w blokadzie Brestu na przełomie 1760/1761, zdobyciu Belle Ile w 1761, w operacji na Redzie Baskijskiej w 1762. Po zawarciu pokoju kończącego w lutym 1763 wojnę siedmioletnią, Burford został przystosowany w Plymouth do pełnienia zadań okrętu strażniczego. Od maja 1763 do maja 1766 komendę nad nim sprawował kmdr James Loggie. Mimo swojej ówczesnej roli Burford wyruszył 7.04.1764 do Indii Zachodnich z transportem żołnierzy. Potem wrócił do Plymouth i do obowiązków okrętu strażniczego. Od maja 1766 do marca 1767 jego kapitanem był kmdr Francis Samuel Drake. Potem Burford stał w rezerwie, a od maja 1769 do lutego 1770 dowodził nim kmdr John Renolds. Okręt przeszedł remont w Plymouth do lutego 1772. Od października 1776 do maja 1778 komendę nad nim sprawował kmdr George Bowyer, operując na wodach irlandzkich. Od marca do listopada 1778 przystosowano liniowiec w Portsmouth do służby w Indiach Wschodnich. Znowu zwiększono liczbę 32-funtówek na dolnym pokładzie do 28, czyli wrócono do uzbrojenia w 70 dział, ale nominalnie zaliczano teraz jednostkę do klasy 64-działowców. Od maja 1778 do października 1778 kapitanem okrętu był kmdr Taylor Penny. Następnie dowodził żaglowcem kmdr Peter Rainier. Burford 7.03.1779 wyruszył w składzie eskadry kadm. Hughesa z redy St. Helens do Indii Wschodnich. Uczestniczył w niszczeniu żaglowców Hajdara Ali w Mangalur 8.12.1780, w bitwach floty wiceadm. Hughesa z Francuzami pod Sadras 17.02.1782, Providien 12.04.1782, Negapatam 6.07.1782, Trincomalee 3.09.1782 i Cuddalore 20.06.1783. Po zawarciu pokoju powrócił do Anglii w składzie eskadry komodora Kinga i dotarł 3.07.1784 do Woolwich, gdzie wycofano go do rezerwy. Liniowiec sprzedano w Woolwich 31.03.1785.
Pozdrawiam, Krzysztof Gerlach

knowak

Dzień dobry, dziękuję za odpowiedź.
Bardzo proszę o opis danych i losów okrętu DORSETSHIRE (1757).
Pozdrowienia, Krzysztof Nowak.

kgerlach

Dorsetshire z 1757 r. był liniowcem typu Burford, a więc cała charakterystyka ogólna jak tego żaglowca z 1757, ostatnio przeze mnie podana.
Dorsetshire został zbudowany w królewskiej stoczni w Portsmouth. Zamówiono go w styczniu 1754. Stępkę położono 22.06.1754. Okręt zwodowano 13.12.1757, ukończono do 12.06.1758. Jego rzeczywiste wymiary wynosiły 162’0” x 44’10” x 19’8”, tonaż 1437 ton.
Pierwszym kapitanem liniowca Dorsetshire był od stycznia 1758 (do lutego 1760) kmdr Peter Denis. Okręt odegrał główną rolę w zdobyciu francuskiego 64-działowca Raisonnable 29.05.1758 w okolicy Bec de Ras (dziś Pointe du Raz). W 1759 należał do floty adm. Hawke’a i walczył w bitwie pod Quiberon 20.11.1759. Od lutego 1760 do maja 1763 dowodził nim kmdr John Campbell. Pożeglował do Louisbourga 16.04.1760 w eskadrze komodora Byrona, wyprawionej tam z zadaniem zniszczenia fortyfikacji twierdzy. Dorsetshire uczestniczył w unicestwieniu trzech francuskich żaglowców w zatoce Chaleur 8.07.1760. Schwytał francuski okręt korsarski 11.11.1761. Z końcem listopada 1761 wysłano go na Morze Śródziemne. Wrócił do Anglii w 1763 i został w czerwcu wycofany do rezerwy. Od grudnia 1763 do grudnia 1766, dowodzony przez komandora Roberta Hughesa, służył jako okręt strażniczy w Portsmouth. Od grudnia 1766 do września 1767 kapitanem Dorsetshire był kmdr John Hollwall, w latach 1767-1769 kmdr Robert Lambert, a w okresie 1769-1771 kmdr Michael Clements, co nie zmieniało statusu jednostki, chociaż w listopadzie 1768 zdecydowano się przystosować ją w Portsmouth do transportowania żołnierzy. Dorsetshire, wycofany ostatecznie do rezerwy w maju 1771, został rozebrany w Chatham 22.03.1775.
Pozdrawiam, Krzysztof Gerlach

knowak

Dobry wieczór, dziękuję za odpowiedź.
Bardzo proszę o opis danych i losów okrętu BOYNE (1766).
Pozdrowienia, Krzysztof Nowak.

kgerlach

Boyne z 1766 to kolejny liniowiec 70/68-działowy typu Burford, a więc cała charakterystyka ogólna jak tego żaglowca z 1757, onegdaj przeze mnie podana.
Boyne został zbudowany w królewskiej stoczni w Plymouth. Zamówiono go 13.05.1758. Stępkę położono 9.08.1758. Okręt zwodowano 31.05.1766, ukończono do 8.03.1771. Jak widać, nie spieszono się ani z zamówieniem, ani z budową, ani z ukończeniem. Wynikało to oczywiście z sytuacji międzynarodowej (pod koniec wojny siedmioletniej 1756-1763 Wielka Brytania zdecydowanie panowała już na morzach, a do 1775 nie toczyła z nikim kolejnej wojny), ale też z narastającego przekonania, że ta klasa liniowców się przeżyła. Rzeczywiste wymiary Boyne wynosiły 162’0” x 44’8” x 19’8”, tonaż 1427 ton.
Pierwszym kapitanem liniowca był od października 1770 (do października 1773) kmdr Thomas Burnett, mianowany na to stanowisko w związku z kryzysem falklandzkim. Wysłano go na wody Jamajki 3.06.1771, a w 1772 odesłano do kraju. Odtąd Boyne stał w Plymouth jako okręt strażniczy. Uczestniczył jednak w rewii floty na Spithead 22.06.1773. Od października 1773 do października 1776 dowodził nim kmdr Broderick Hartwell, skierowany 23.10.1774 ku wybrzeżom Ameryki Północnej, by w obliczu narastających napięć z kolonistami wzmocnić tamtejszą słabą eskadrę. Dotarł do Bostonu w grudniu 1774 i przeszedł pod rozkazy wiceadm. Gravesa. Jednak w sierpniu 1775 rząd brytyjski zmienił zdanie, uważając za bardziej przydatne w małej wojnie kolonialnej (jakiej wtedy oczekiwał) niewielkie dwupokładowce 50- i 44-działowe, a wysłane tam wcześniej większe okręty strażnicze odwołał na wody krajowe. Boyne wrócił do Anglii w marcu 1776. Od października 1776 do sierpnia 1779 komendę nad liniowcem operującym w 1777 na kanale La Manche sprawował kmdr Herbert Sawyer. Wysłano go 24.05.1778 do rejonu Wysp Podwietrznych w eskorcie konwoju. Pozostawał tam początkowo na Barbados w składzie małego zespołu kadm. Barringtona. Walczył pod tym admirałem w starciach pod wyspą St Lucia 14/15.12.1778 i pod wiceadm. Byronem w bitwie Grenadą 6.07.1779, gdzie Boyne poniósł poważne straty w ludziach. Od sierpnia 1779 do listopada 1780 kapitanem okrętu był kmdr Charles Cotton; w składzie floty adm. Rodneya Boyne walczył w bitwie pod Martyniką 17.04.1780 oraz brał udział w starciach pod wyspą St Lucia 15 i 19.05.1780, gdzie został mocno uszkodzony - sygnalizując głównodowodzącemu możliwość zatonięcia - i musiał być natychmiast odesłany (najpierw do brzegów Świętej Łucji). W listopadzie 1780 liniowiec wycofano do rezerwy. Stał w Plymouth, gdzie go rozebrano w maju 1783.
Pozdrawiam, Krzysztof Gerlach

knowak

Dzień dobry, dziękuję za odpowiedź.
Bardzo proszę o opis danych i losów okrętu DUBLIN (1757).
Pozdrowienia, Krzysztof Nowak.

kgerlach

Dublin z 1757 to pierwsza zwodowana jednostka z prototypowego w Royal Navy typu dla nowej klasy 74-działowców. Zaprojektowany przez Thomasa Slade’a (gen. inspektora z lat 1755-1771) na bazie zdobytego na Francuzach okrętu Invincible. W tym znaczeniu Dublin zapoczątkował nie tylko nową klasę ale i nowy trend w marynarce brytyjskiej, który szczególnie zaznaczył się w latach licznych wojen z końca XVIII i początku XIX w. Dane projektowe: długość dolnego pokładu 165’6,5”, szerokość 46’6”, głębokość 19’9”, jednostkowy tonaż konstrukcyjny 1547 ton. Uzbrojenie: na dolnym pokładzie działowym 28 dział 32-funtowych (o długości 9,5 stopy i masie 55 cetnarów); na górnym pokładzie działowym 28 dział 18-funtowych (o długości 9 stóp i masie 40 cetnarów); na pokładzie rufowym 14 dział 9-funtowych (o długości 7,5 stopy i masie 24,5 cetnara); na pokładzie dziobowym 4 działa 9-funtowe (w tym dwa o długości 8,5 stopy i masie 27,5 cetnara oraz dwa o długości 7,5 stopy i masie 24,5 cetnara). Załoga: 550 ludzi.
Sam Dublin został zbudowany w królewskiej stoczni w Deptford. Zamówiono go 26.08.1755 jeszcze jako 70-działowiec, przeklasyfikowano 1.11.1755. Fikcję o 70-działowcach utrzymywano po to, by ukryć przed starymi członkami władz marynarki, królem i jego radą fakt wprowadzania zupełnie nowej klasy – dużych, silnych i sprawnych żeglarsko dwupokładowców, oczywiście droższych, w miejsce starych, małych i czasem kiepskich, ale za to tanich. Stępkę położono 18.11.1755, okręt zwodowano 6.05.1757, ukończono do 1.07.1757. Jego rzeczywiste wymiary wynosiły 165’6” x 46’9” x 19’9”, tonaż 1562 tony.
Pierwszym kapitanem liniowca Dublin był od lutego lub kwietnia 1757 (do stycznia 1759) kmdr George Brydges Rodney. Nie wspominał tej komendy dobrze – najpierw wziął udział w nieudanej ekspedycji lądowo-morskiej przeciwko Rochefort we wrześniu 1757, podczas której na pokładzie okrętu zaczęła się epidemia tyfusu zawleczonego przez grupę zaokrętowanych żołnierzy, a ster jednostki sprawiał poważne kłopoty. Jesienią 1757 Dublin dalej należał do floty adm. Hawke’a. Na początku marca 1758 Rodney otrzymał rozkaz przewiezienia przez Atlantyk generała majora Amhersta, wyznaczonego naczelnym dowódcą uderzenia na Louisbourg; wyruszono 16.03.1758; już trzy dni (albo pięć dni) później Brytyjczycy natknęli się koło Ouessant na francuski żaglowiec wschodnioindyjski Montmartel z cennym ładunkiem i Rodney – niespecjalnie przejmując się misją – postanowił podreperować swoje finanse zdobywając statek; niektórzy brytyjscy autorzy (chyba za Winfieldem) nazywają tę jednostkę francuskim okrętem korsarskim, ale Demerliac wyraźnie stwierdza, że chodziło o wracający z Ile de France 400-tonowy żaglowiec wschodnioindyjski. Rodney zawinął z pryzem do Vigo – przeciwnicy twierdzili, że dla zabezpieczenia zdobyczy, on sam – że dla wysadzenia na ląd chorych jeńców, by zapobiec zarażeniu własnej załogi. W każdym razie nieprawdą jest opowieść niektórych historyków, jakoby przestał w Vigo prawie dwa tygodnie; w rzeczywistości były to najwyżej cztery dni. Tym niemniej przywiezienie Amhersta do Halifaxu uległo opóźnieniu (co zagroziło całej ekspedycji), a epidemie na pokładzie 74-działowca i tak wybuchły, przez co Dublin praktycznie nie brał udziału w operacjach zdobycia Louisbourga (do 25.07.1758), chociaż był na miejscu. Rodneya odesłano do Anglii 15.08.1758 jako komodora eskadry 5 liniowców i 10 transportowców z francuskimi jeńcami. W rejsie powrotnym załogę okrętu zaatakował szkorbut, który nie ominął kapitana. Dublin zawinął na Spithead, a chory Rodney zszedł z jego pokładu. Od stycznia do grudnia 1759 okrętem dowodził kmdr William Goostrey. W tym czasie (a nawet dłużej, bo do stycznia 1760) Dublin był okrętem flagowym kadm. Holmesa. W związku z tym uczestniczył w kampanii zakończonej we wrześniu 1759 zdobyciem Quebecu. Wyszedł z Portsmouth 14 lutego 1759 r. z eskadrą sześciu liniowców i dziewięciu mniejszych okrętów osłaniających konwój około 60 transportowców. Główne siły wiceadm. Saundersa opuściły Spithead 16 i 17 lutego. Eskadry z Portsmouth kierowały się bezpośrednio do Louisbourga, ale zawinięcie tam uniemożliwiły lody, więc ostatecznie wpłynięto 30 kwietnia do Halifaxu. Dublin wyszedł stamtąd 13.05; Louisbourg opuścił w składzie sił głównych wiceadm. Saundersa 4.06, a dotarł pod wyspę Coudres na Rzece Św. Wawrzyńca 27 czerwca, przy czym w przeddzień zderzył się z liniowcem Northumberland, tracąc bomstengę, bukszpryt, górną reję pobukszprytową, belki kratownicy galionowej i prawy wytyk halsa fokżagla, co zmusiło do napraw przy tej wyspie. Ostatecznie Dublin pokonał osławione przejście Traverse (19.07) i znalazł się nawet 22 lipca u Pointe Lévy, lecz był zbyt duży dla różnorodnych zadań wykonywanych na rzece - wielkiej, ale jednak wciąż rzece - stąd Holmes (do którego Saunders miał najwyraźniej więcej zaufania niż do kadm. Durella po wpadce ze wstępną blokadą), nieustannie przechodził chwilowo na mniejsze okręty już od 29 czerwca. Od lutego 1760 do października 1763 komendę nad liniowcem Dublin sprawował kmdr Edward Gascoigne, skierowany 26.03.1760 w rejon Wysp Podwietrznych, gdzie znalazł się pod rozkazami komodora Jamesa Douglasa, mianowanego głównodowodzącym na Barbados i Wyspach Podwietrznych w lutym 1760 (ale – wbrew Wikipedii – z inną jednostką flagową). Dublin zdobył francuskie żaglowce korsarskie 1.08.1760 i 23.08.1760. W eskadrze Douglasa uczestniczył w zdobyciu Dominiki na początku czerwca 1761, po operacji trwającej od marca. Pod koniec 1761 Douglas ze swymi okrętami przeszedł pod komendę Rodneya, teraz już kontradmirała. W styczniu i lutym 1762 Dublin brał udział w zdobywaniu Martyniki. Od lutego 1762 do października 1763 okręt był ponadto (przynajmniej formalnie) flagowcem komodora Douglasa. Kiedy kadm. Rodney dowiedział się, że pominięto go w składzie kadry wyznaczonej do zdobycia w 1762 słynącej z bogactw Hawany i postanowiono pozbawić prawie całej floty na rzecz przybywającego z Europy wiceadm. Pococka, wpadł w pasję i wbrew wyraźnym rozkazom zdecydowaną większość swoich okrętów odesłał 27 marca pod Douglasem spod Martyniki ku Jamajce. Historycy lubiący brać rozkazy za rzeczywistość wpisują więc na czele eskadry Douglasa jego flagowiec Dublin nie zauważając, że okręt ten przechodził akurat remont na redzie St. Kitts i w wypadzie nie mógł wziąć udziału. Tym niemniej wszedł w skład floty ekspedycyjnej wiceadm. Pococka, gdy ten pojawił się pod Martyniką 25 kwietnia. Uczestniczył też w działaniach rozpoczętych desantem 7 czerwca, a zakończonych zdobyciem Hawany 13.08.1762. Dublin w okrojonej eskadrze wiceadm. Pococka skierował się 3.11.1762 z Hawany do Anglii i przetrwał ciężki sztorm (12 spośród około 50 eskortowanych transportowców poszło na dno) tylko dzięki wyrzuceniu za burtę wielu dział; dotarł na Spithead w styczniu 1763. Został wycofany do rezerwy w lipcu 1763. Przeszedł rozległy remont w Plymouth w okresie od października 1765 do października 1767. Nadal stal jednak w porcie, chociaż od listopada 1771 jako okręt strażniczy w Plymouth. Dublin „przełamał lody” w brytyjskim budownictwie okrętowym, inaugurując najważniejszą w drugiej połowie XVIII i na początku XIX w. klasę liniowców, jednak na tle budowanych potem 74-działowców, stale doskonalonych i większych, był już trochę ciasnawy i raził byt małą prędkością. Od listopada 1771 do lipca 1773 jego kapitanem był kmdr Paul Henry Ourry, a żaglowiec pełnił funkcję jednostki flagowej wiceadm. Edgcumbe’a. Dublin uczestniczył w rewii floty na Spithead 22.06.1773. Od lipca do początku listopada 1773 dowodził nim kmdr John Reynolds, a od listopada 1773 do lutego 1776 – kmdr Thomas Fitzherbert. W lecie 1775 liniowiec brał udział w demonstracyjno-ćwiczebnym rejsie floty brytyjskiej. Od lutego 1776 przeszedł do całkowitej rezerwy. Wprowadzono go ponownie do aktywnej służby w październiku 1779, kiedy komendę na nim objął (na rok) kmdr Samuel Wallis. Dublin uczestniczył odtąd znów w licznych akcjach. Wchodząc w skład floty adm. Rodneya (wysłanej 27.12 ze Spithead i 29.12.1779 z Plymouth z zadaniem eskortowania konwoju z posiłkami dla Gibraltaru i Minorki, a potem wzmocnienia sił w Indiach Zachodnich, gdzie Rodney znów objął naczelne dowództwo), miał swój udział w rozgromieniu 8.01.1780 hiszpańskiego konwoju transportowców Królewskiej Kompanii z Caracas (napotkanego po drodze koło przylądka Finisterre), kiedy Anglicy zdobyli wszystkie statki (15-17) oraz 7 osłaniających je okrętów wojennych. Zaraz potem, 16.01.1780, flota Rodneya rozgromiła 12 mil na południe od Przylądka Św. Wincentego dużą eskadrę hiszpańskich liniowców pod szefem eskadry (od grudnia 1779) Juanem de Langára y Huarte (Hiszpanie stracili 5 liniowców), ale w tej nocnej bitwie pościgowej – zwanej Bitwą Pod Światłem Księżyca – brały udział tylko najszybsze żaglowce Brytyjczyków, a okrętu Dublin wśród nich nie było. Uczestniczył natomiast w dostarczeniu zapasów do Gibraltaru, gdzie rzucano kotwice 19-23.01.1780. Dublin nie znalazł się też w małej grupie, jaką Rodney zabrał ze sobą do Indii Zachodnich (ruszając z Gibraltaru 15.02) i pozostał na wodach europejskich. Od października 1780 do początku stycznia 1781 dowodził nim kmdr Samuel Uvedale. Ostatnim kapitanem okrętu był – od stycznia lub lutego 1781 do lutego 1783 - kmdr Archibald Dickson. Liniowiec wziął jeszcze udział w dwóch wyprawach mających na celu dostarczenie posiłków do Gibraltaru; mianowicie w ekspedycji wiceadm. Darby, od sierpnia 1780 naczelnego dowódcy Floty Kanału, który wyruszył 13.03.1781 z Portsmouth na czele wielkiego zgrupowania i z powodzeniem doprowadził transportowce do celu w kwietniu, wracając na wody kanału La Manche 19 maja 1781; a po raz drugi w ekspedycji adm. Howe’a, kolejnego naczelnego dowódcy Floty Kanału, który wyszedł ze Spithead 11.09.1782, dotarł na wysokość Przylądka Św. Wincentego 9.10, spotkał połączoną flotę francusko-hiszpańską13.10, mistrzowskimi manewrami wprowadził od 16 do 18.10 wszystkie transportowce do Gibraltaru (zapewniając fortecy zapasy na rok), a w drodze powrotnej stoczył 20.10.1782 niezbyt zaciętą potyczkę pod przylądkiem Spartel i zawinął bezpiecznie na Spithead 14.11.1782. Jednak Dublin, z uwagi na swoje lata i zużycie, występował w 1782 już jako zredukowany do 64-działowca. Wycofano go ostatecznie do rezerwy w Plymouth w lutym 1783. Został tam rozebrany do 13.05.1784.
Pozdrawiam, Krzysztof Gerlach