www.timberships.fora.pl

kgerlach

Joseph-Pierre-André Malin urodził się w Paryżu 16.12.1755. Był synem kupca. Zaczął pracować na morzu w wieku 13 lat, zaciągając się 25.03.1769 w Lorient na statek Kompanii Wschodnioindyjskiej Duc de Choiseul, na którym żeglował do lipca 1770, przechodząc na następny statek tej kompanii, Duc de Praslin (na nim w pierwszym rejsie z Lorient do Indii w okresie październik 1770-grudzień 1771; w drugim – na Ile de France i do Chin – od lipca 1772 do sierpnia 1774). Pływał po Oceanie Indyjskim na statkach handlowych do października 1776, po czym został przyjęty do marynarki wojennej (szykującej się do wojny amerykańskiej) 26.08.1778 w charakterze „oficera pomocniczego” na 20-działowej fluicie Bricole, skierowanej z Lorient na Martynikę. W grudniu przeszedł na 80-działowiec Languedoc, wchodzący w skład eskadry wiceadmirała d’Estainga. Uczestniczył w bitwie 6.07.1779 koło Grenady z brytyjską eskadrą Byrona, blokował rzekę Savannah we wrześniu 1779. Powierzono mu 5.10.1779 dowództwo transportowca Myrtle. Oddzielony od eskadry przez szkwał musiał się poddać Anglikom 15.11.1779. Wrócił do Lorient 2.03.1780 i został awansowany do marnego stopnia „pomocniczego porucznika fregaty” 11.03.1780. W tej randze wszedł w maju 1780 w skład załogi 64-działowca Vaillant, na którym służył do marca 1781, przechodząc kolejno na 64-działowiec Indien (w czerwcu 1781) i 74-działowiec Guerrier (w tym samym miesiącu). Na tym ostatnim okręcie, należącym wtedy do floty Brestu, pozostał do października. Otrzymał 6.09.1782 dowództwo 16-działowej korwety Argus, wysłanej z Brestu na Antyle – był jej kapitanem do 2.07.1783. Potem nastało 10-lecie pokoju, więc 6.04.1784 znowu zaciągnął się na statek Kompanii Wschodnioindyjskiej (skierowany z Lorient do Pondichéry), tym razem na stanowisku pierwszego oficera. Wrócił we wrześniu 1785. W marynarce wojennej przyznali mu 1.05.1786 stopień podporucznika liniowca. Służył u wybrzeży Francji do października 1786 na 20-działowej gabarze Bretonne, a 6.04.1787 objął stanowisko kapitana statku wschodnioindyjskiego Boullongne. Pływał na nim do Indii i z powrotem do czerwca 1790. Rewolucjoniści przyznali mu 1.01.1792 stopień porucznika liniowca. Tym niemniej w kwietniu 1792 znów wyruszył w rejs w roli dowódcy statku wschodnioindyjskiego (Ville de Lorient), ale tym razem zdał komendę 13.01.1794 w Filadelfii, gdzie żaglowiec ten został zatrzymany do dyspozycji francuskiego konsula. Malin wrócił do Francji 6.06.1795, awansowano go 21.03.1796 do stopnia kapitana fregaty, a 23.04.1796 objął w Breście dowództwo 36-działowej fregaty Proserpine. Sprawował je tylko do 3 maja. Awansowano go 19.06.1796 na kapitana liniowca (=komandora) 2 klasy. Od 23.08.1796 do 9.11.1796 był dowódcą 80-działowca Indomptable z eskadry Brestu, w okresie 22.11.1796-9.07.1797 dowodził 74-działowcem Éole w tym samym zespole. Uczestniczył w nieszczęśliwej ekspedycji irlandzkiej na przełomie 1796 i 1797. Od 3.04.1799 do 4.09.1799 był zastępcą kapitana 74-działowca Constitution, brał udział w wypadzie Bruixa na Morze Śródziemne w 1799. W okresie 10.04.1802-26.10.1802 dowodził 74-działowcem Conquérant, uczestnicząc w kampanii na San Domingo (transportował żołnierzy z Brestu do Cap Français). Od 18.09.1803 do 15.02.1807 dowodził dywizjonem flotylli bulońskiej. Odznaczono go oficerską wersją Legii Honorowej 14.06.1804. Na mocy zarządzenia z 7.04.1808 został dowódcą 42 batalionu flotylli z Boulogne. Awansował 1.01.1809 na kapitana liniowca 1 klasy. W listopadzie 1811 przeniesiony do Vlissingen. Od 16.04 do 23.06.1812 dowodził na Skaldzie 74-działowcem Gaulois, potem (na tych samych wodach) 74-działowcem Commerce de Lyon (1.07-22.10.1812). Na mocy dekretu z 18.10.1812 objął w grudniu dowództwo morskiej szkoły specjalnej w Tulonie i szkolnego okrętu Duquesne (do sierpnia 1815). Przyznano mu 18.08.1814 Order Św. Ludwika. Zarządzeniem z 9.12.1815 przeniesiony na emeryturę. Zmarł w Breście 23.09.1816.
Pozdrawiam, Krzysztof Gerlach

Janusz Kluska

Panie Krzysztofie dziękuję za odpowiedź.
Louis Delamare de Lamellerie (01.05.1771 - 06.08.1840).
Pozdrawiam Janusz.

kgerlach

Louis-Charles-Auguste Delamare de Lamellerie urodził się 1.05.1771 w Rouen. Był synem oficera i koniuszego, Claude-Louisa Delamare, pana de Lamellerie. Służbę w marynarce królewskiej rozpoczął 4.04.1787 w charakterze aspiranta-ochotnika na 8/20-działowej gabarze Écluse, zatrudnionej do maja 1788 przy zaopatrywaniu z Rochefort portów Tulonu i Brestu. Jako ochotnik 3 klasy zaokrętował się 9.07.1788 na 32-działową fregatę Capricieuse, zaś 30.10.1788 przeszedł z niej na 32-działową fregatę Andromaque jako ochotnik 2 klasy. Do lipca 1790 służył na tej jednostce na wodach San Domingo. Na tej samej placówce wszedł 1.11.1790 na pokład 74-działowca Fougueux i służył na nim do sierpnia 1791 w charakterze ochotnika 1 klasy. Potem był członkiem załogi 20-działowej fluity Dromadaire, wyznaczonej do zaopatrywania Tulonu i Brestu oraz transportowania żołnierzy do Cayenne w Gujanie. Awansowano go do stopnia chorążego liniowca 29.10.1793. Od października do listopada 1793 eskortował konwoje między Cancale a Brestem na 14/22-działowej korwecie Assemblée Nationale, od listopada do grudnia służył na wyposażanym wtedy w Lorient 74-działowcu Mucius. Od grudnia 1793 do września 1795 był członkiem załogi 32-działowej korwety Citoyen, ochraniającej konwoje między Concarneau a Brestem do maja 1795, potem należącej do eskadry Villaret-Joyeuse’a. W listopadzie 1795 przebywał na redzie Brestu na 74-działowcu Trajan. Otrzymał awans na pomocniczego porucznika liniowca 27.11.1795 i do listopada 1796 był oficerem na 74-działowcu Droits de l’Homme, awansując tymczasem 21.03.1796 na „regularnego” porucznikiem liniowca. Jako członek załogi 40/44-działowej fregaty Bravoure od listopada 1796 do lutego 1799, odbył kampanię irlandzką i kampanię na San Domingo. Kiedy żaglowiec ten zapalił się w Breście, Delamare de Lamellerie odniósł poważne rany. Promowano go do stopnia kapitana fregaty 22.01.1799. W październiku 1799 zaokrętował się na 80-działowiec Indivisible i służył na nim do lipca 1800, bez opuszczania Tulonu. Od 22.07.1800 do 27.09.1803 dowodził 42-działową fregatą Sirène, uczestnicząc w kolejnej kampanii na San Domingo. Po powrocie z Indii Zachodnich działał na Morzu Śródziemnym i dowodził placówką marynarki u wybrzeży Lewantu. Awansował 24.09.1803 na kapitana liniowca 2 klasy. Przejął 28.09.1803 dowództwo 44-działowej fregaty Hortense. W lutym 1804 wspólnie z fregatą Incorruptile stoczył u wybrzeży Algierii zwycięską walkę z brytyjską korwetą Arrow i moździerzowcem Acheron, osłaniającymi konwój. Otrzymał za to krzyż kawalerski Legii Honorowej z datą 5.02.1804 (podniesiony 14 czerwca do stopnia oficerskiego). Delamare de Lamellerie należąc do floty Villeneuve’a był obecny w bitwie koło przylądka Finisterre 22.07.1805, a potem w bitwie pod Trafalgarem 21.10.1805, po której schronił się w Kadyksie. Postawiony tam na czele eskadry czterech fregat i trzech brygów przedarł się 26.02.1806 przez brytyjską blokadę, podążył do Senegalu, gdzie wysadził żołnierzy, a potem do Cayenne. Rejs krążowniczy w rejonach Antyli, Bermudów i Azorów nie przyniósł mu większych sukcesów. Kiedy wracał do Francji, został przechwycony 27.07.1806 koło wyspy Aix przez jeden 74-działowiec z eskadry liniowców komodora Keatsa. Najwolniejsza z fregat Delamare’a wpadła w ręce Brytyjczyków, ale Hortense i pozostałe dotarły do rodzimego portu. Jednak ucieczka czterech silnych fregat przed jednym 74-działowcem została uznana przez niektórych historyków francuskich za przejaw tchórzostwa komodora. Delamare de Lamellerie zdał dowództwo 20.10.1806. Od lutego 1807 do listopada 1808 był pułkownikiem drugiego regimentu piechoty morskiej w Breście, od lipca do października 1809 realizował misję na Korfu, a 20.09.1810 został dowódcą 74-działowca Triomphant w Rochefort. Pełnił tę funkcję do 26.07.1814. Odznaczono go 18.08.1814 Orderem Św. Ludwika. Zatrudniony potem w Breście, objął 22.04.1816 dowództwo 44/46-działowej fregaty Aréthuse z misją przewiezienia na Gwadelupę nowego gubernatora i przejęcia wyspy w posiadanie. Po zakończeniu kampanii na wodach Wysp Podwietrznych i San Domingo, zdał komendę w Breście 28.02.1817. Tymczasem otrzymał 1.08.1816 awans na kapitana liniowca 1 klasy. Dekretem z 24.05.1818 uczyniono go dziedzicznym wicehrabią. Mianowany 30.12.1820 dowódcą 52/58-działowej fregaty Jeanne d’Arc, wyposażanej w Breście, objął to stanowisko 9.01.1821 i wyruszył w kwietniu w rejs do Lizbony oraz Neapolu. Po zawinięciu do Tulonu 24.05, wyruszył 9.06 na wody Lewantu, gdzie był przejściowo dowódcą w okresie od kwietnia do 6 sierpnia 1822. Wrócił do Tulonu 18.08.1822, a do Brestu 31.10.1822. Zszedł z fregaty 17.12.1822. Zgodnie z zarządzeniem z 12.10.1828 wysłany na emeryturę w honorowym stopniu kontradmirała. Z końcem października 1828 przyznano mu jeszcze komandorię Legii Honorowej. Zmarł w Paryżu 6.08.1840.
Pozdrawiam, Krzysztof Gerlach

Janusz Kluska

Panie Krzysztofie dziękuję za odpowiedź.
Poproszę o opisanie losów oficera francuskiego, jst nim Wice-admirał Georges René Pelley (Le Pelley) (29.07.1726 - 02.10.1805).
I drugie pytanie, które chcę zadać, (nie wiem czy wcześniej było to poruszane przez Pana) odnosi sie do łączników pomiedzy imionami nawet jeżeli mieli po trzy lub więcej (np. Georges-René Le Pelley) na francuskich stronach. Czy jest to tylko forma pisowni.
Pozdrawiam Janusz.

kgerlach

Łączniki – owszem, to tylko kwestia formy zapisu. Nie śledzę bieżących, formalnych zasad ortografii francuskiej, ale w książkach, które mam lub czytam bez posiadania, obie pisownie (tzn. imiona łączone myślnikami, albo pisane samodzielnie) występują równolegle. Ja zazwyczaj wybieram tę pierwszą opcję, wygodniejszą przy wieloczłonowych nazwiskach dawnej szlachty. Dzięki temu jeśli spotykam np. opisywanego tu wcześniej młodzieńca charakteryzowanego jako Louis-Charles-Auguste Delamare de Lamellerie, wiem od razu, że był to Ludwiś Karolek Auguścik o nazwisku Delamare de Lamellerie, podczas gdy przy zapisie Louis Charles Auguste Delamare de Lamellerie, mógłbym się głowić, czy człowiek ten miał na czwarte imię Delamare, czy może nazywał się jednak Auguste Delamare de Lamellerie.

Georges-René Le Pelley Pléville urodził się w Granville 26.06.1726. Jego ojcem był Hervé Le Pelley, pan de Pléville, kapitan statku handlowego, a matką Jeanne-Julienne Belliande, córka pana du Saussey. Georges-René poszedł na morze w wieku 12 lat, jako chłopiec okrętowy, okrętując się w Hawrze na statek płynący do Nowej Fundlandii. Tam zamustrował na statki rybackie i zajmował się połowami wątłusza. W 1743 wstąpił do korpusu gardemarynów, ale okazał się za biedny, by się w nim utrzymać. W 1744 został więc porucznikiem na okręcie korsarskim. W 1746 żaglowiec korsarski, na którym służył, został zdobyty przez dwie jednostki brytyjskie po zaciętej walce. Pléville stracił w niej prawą nogę. Dzięki troskliwej opiece Anglików przeżył i wrócił do Francji w ramach wymiany jeńców. Zaczął wówczas służyć we francuskiej marynarce wojennej, najpierw jako porucznik na starym, stacjonarnym branderze 28-działowym Argonaute (wikipedia robi z niego fregatę). Wikipedia podaje następne okręty (np. Mercure, skądinąd wiadomo, że to 14-działowa korweta Mercure Anglais) i akcje, ale potwornie miesza dowódców i operacje (brednią jest, że eskadrę księcia d’Anville wysłano do odbicia wyspy Cape Breton, brednią jest, że to tę eskadrę przechwycił Anson, brednią jest, że znajdowała się w drodze powrotnej, brednią jest, że w bitwie 3.05.1747 koło przylądka Finisterre walczył okręt Mercure), więc nie wiem, na ile można wierzyć informacji o ponownym dostaniu się Le Pelley Pléville’a do niewoli – o tym fakcie nie wspominają żadne wiarygodne opracowania, którymi dysponuję. W każdym razie służył potem na okrętach korsarskich, przemytniczych i rybackich.
Statek handlowy Brillant z Granville, na którym pływał, został w kwietniu 1756 wynajęty przez marynarkę wojenną jako transportowiec wojska dla ekspedycji przeciwko Minorce i Korsyce. Pléville ożenił się w 1757 z córką armatora żaglowców korsarskich i handlowych z Marsylii. Dowodził żaglowcem korsarskim Colibri z Marsylii, należącym do teścia, kiedy jego jednostkę wcielono w 1758 do eskadry de La Clue’a skierowanej na Martynikę. Przeniesiony potem do marynarki wojennej, zdobył trzy żaglowce brytyjskie. Z uwagi na stan zdrowia przeszedł do służby na lądzie. W 1762 osiągnął rangę „porucznika fregaty”. W 1763 mianowano go kapitanem portu na Martynice, od 1770 zajmował podobne stanowisko w Marsylii. W maju 1770 osobiście – z niesłychaną brawurą, poświęceniem i mistrzostwem żeglarskim - uratował przed rozbiciem się 32-działową fregatę brytyjską Alarm, dowodzoną przez komandora Johna Jervisa i sprowadził ją bezpiecznie do Marsylii. Brytyjczycy mu tego nigdy nie zapomnieli.
Po włączeniu się Francji do wojny amerykańskiej Pléville objął stanowisko porucznika na 80-działowcu Languedoc, flagowym okręcie adm. d’Estainga, i odbył na nim w latach 1778-1779 całą kampanię u wybrzeży Ameryki oraz w Indiach Zachodnich, uczestnicząc w wielu bitwach. Awansowany na komandora, wrócił pod koniec 1779 z d’Estaingiem do Francji i został znów kapitanem portu w Marsylii. Szanowano go powszechnie za uczciwość i bezinteresowność. Przyznano mu Order Cincinnatusa oraz Order Św. Ludwika.
Po wybuchu rewolucji francuskiej przyjął jej idee, był skarbnikiem klubu rewolucjonistów w Marsylii, wypełniał aktywne (chociaż podrzędne) misje na morzu, zasiadał w komisji marynarki, szefował wydziałowi w ministerstwie marynarki. W 1795 zorganizował bazy francuskiej floty w Ankonie i na Korfu. W lecie 1797 mianowano go jednym z trzech posłów pełnomocnych wyznaczonych przez rząd do prowadzenia w Lille negocjacji pokojowych z Brytyjczykami (zakończonych fiaskiem). Z polecenia Dyrektoriatu został 17 lipca albo 16 sierpnia 1797 ministrem marynarki. Otrzymał także awans na kontradmirała. Nie szczędził wysiłków na nowym stanowisku i od kwietnia 1798 był już wiceadmirałem. Jednak sprzeciwiał się wyprawie egipskiej generała Bonaparte, słusznie przewidując, że dla floty francuskiej może ona zakończyć się katastrofą, więc podał się w tym samym miesiącu do dymisji. Za Konsulatu otrzymał w 1799 godność senatora. Po wprowadzeniu Cesarstwa odznaczono go Legią Honorową. Zmarł w Paryżu 2.10.1805.
Pozdrawiam, Krzysztof Gerlach

Janusz Kluska

Panie Krzysztofie dziękuję za odpowiedź.
Poproszę o opisanie losów oficera francuskiego, jest nim Admirał Laurent Jean François Truguet (10.01.1752 - 26.12.1839).
Pozdrawiam Janusz.

kgerlach

Laurent-Jean-François Truguet urodził się w Tulonie 10.01.1752 w rodzinie oficerów marynarki. Jego ojciec, Jean-François Truguet, był porucznikiem i kawalerem Orderu Św. Ludwika. Laurent-Jean-François został w 1765 elewem w marynarce królewskiej. Służył pod kapitanem Chabert-Cogolin, znanym astronomem i hydrografem, żeglował po Morzu Śródziemnym i uczestniczył w wyprawie na Korsykę (1768-1769). U progu wojny amerykańskiej mianowany chorążym (1773) i porucznikiem (1779). Włączony w skład sztabu hrabiego d’Estaing, odbywał kampanie i brał udział w bitwach pod nim, pod de Guichenem, de Grassem i de Vaudreuilem. Odznaczył się pod Savannah, gdzie odniósł ranę ratując życie d’Estainga. Odznaczono go Orderem Św. Ludwika. W 1783 dowodził 14-działowym brygiem Tarleton na wodach Lewantu, dokonywał pomiarów hydrograficznych Dardaneli, Morza Marmara, ujścia Nilu i prowadził negocjacje handlowe z Egiptem. W 1787 wydano w Konstantynopolu jego pracę „Traité de la marine pratique”. W 1789 (albo już w 1784) promowany do stopnia majora liniowca, w 1790 awansowany na kapitana fregaty. Rewolucjoniści uczynili go prędko komandorem (kapitanem liniowca) 1.01.1792 i kontradmirałem w lipcu 1792. Dowodził wówczas na Morzu Śródziemnym eskadrą liczącą 9 liniowców (flagowym okrętem był 80-działowiec Tonnant) z wojskiem, bombardował i zdobył Niceę (24.10.1792), Montalban, Villefranche i d’Oneille. Na skutek tchórzostwa oraz buntu wojsk rewolucyjnych poniósł porażkę pod Cagliari (luty 1793) i musiał wrócić do Tulonu (marzec 1793). Wkrótce potem, podczas terroru, zdymisjonowany 31.05.1794 i uwięziony. Wypuszczony w wyniku przewrotu 9 thermidora (czyli dzięki obaleniu Robespierre’a 27.07.1794). Wiceadmirał od 1795, minister marynarki od 1.11.1795. Przejawiał wielką aktywność, zredagował ustawę z brumaire’a roku IV dotyczącą marynarki, przygotował operacje Richery’ego przeciwko Nowej Fundlandii, de Sercey’a na Ocean Indyjski oraz Morarda de Gallesa na Irlandię. Dotkliwa klęska tej ostatniej spowodowała, że podał się do dymisji 18.07.1797. W końcu października 1797 mianowano go ambasadorem w Madrycie. Po powrocie w 1798 popadł w niełaskę (nie chciał uczestniczyć w szwindlach Talleyranda), na 9 miesięcy został nawet wygnany (przebywał w Holandii). Poparł przewrót generała Bonaparte z 18 brumaire’a roku VIII (9.11.1799) i w nagrodę został radcą stanu, chociaż dopiero 20.09.1801. Jako jeden z nielicznych miał odwagę ostro oponować przeciwko haniebnemu dekretowi Pierwszego Konsula, przywracającemu niewolnictwo. Mimo tego w 1802 Napoleon powierzył mu dowództwo eskadry zgromadzonej w Kadyksie w celu przyprowadzenia odsieczy dla armii francuskiej w Egipcie, ale wobec kapitulacji generała Menou projekt nie został zrealizowany. W 1804 Truguet objął dowództwo eskadry w Breście (jego okrętem flagowym był najpierw 80-działowiec Alexandre, a potem 118-działowiec Vengeur). Kiedy Napoleon zarządził masowe pisanie tzw. spontanicznych listów popierających zamiar wyniesienia się go przez siebie samego na tron cesarski, Truguet potrafił wyrazić sprzeciw. Nagrodą za odwagę było usunięcie z dowództwa i marynarki w lecie 1804, pozbawienie wszystkich tytułów, a nawet Legii Honorowej i pięć lat ciężkiej niełaski. Dopiero w 1809, kiedy pupilkowie cesarza dopuścili do ciężkiej klęski na Redzie Baskijskiej, powierzono Truguetowi komendę nad resztkami eskadry w Rochefort. W 1810 został postawiony na czele marynarki holenderskiej, od 25.03.1811 jako „prefekt morski okręgu Holandii”, po już pozbawionym ostatnich lisków figowych wcieleniu tego państwa do cesarstwa francuskiego w lipcu poprzedniego roku. W listopadzie 1813 zrzucający napoleońskie jarzmo Holendrzy pozwolili mu powrócić do Francji. Za pierwszej Restauracji stanął na czele korpusu marynarki i otrzymał od Ludwika XVIII wielki krzyż Legii Honorowej oraz (w 1814) tytuł hrabiowski. Podczas swoich Stu Dni Napoleon go ignorował. Za drugiej Restauracji Truguet otrzymał krzyż wielki orderu Św. Ludwika i godność para Francji (5.05.1819). Dowodził eskadrą w Breście i wywierał wielki wpływ na decyzje Izby Parów podczas rozpatrywania spraw marynarki. W 1831 przyznano mu rangę admirała (w gruncie rzeczy honorową). Zmarł w Paryżu 26.12.1839.
Pozdrawiam, Krzysztof Gerlach

Janusz Kluska

Panie Krzysztofie dziękuję za odpowiedź.
Poproszę o opisanie losów oficera francuskiego, jest nim Jean François Chautard (30.07.1761 - 28.04.1819).
Pozdrawiam Janusz.

kgerlach

Jean-François Chautard urodził się w Tulonie 30.07.1761. Był synem kupca korzennego, a więc nie miał „kwalifikacji” do robienia kariery w marynarce królewskiej. Mimo tego zaciągnął się do niej w charakterze chłopca okrętowego 29.03.1776, wchodząc na pokład 26/32-działowej fregaty Sultane z eskadry tulońskiej. Od kwietnia 1777 do lipca 1778 odbył kampanię u wybrzeży Lewantu na 32-działowej fregacie Atalante. Przerzucany z okrętu na okręt wspinał się bardzo powoli w górę tej drabinki awansowej, którą rezerwowano dla ludzi z „gorszych” rodzin. Od 16.11.1778 marynarz na 32-działowej fregacie Précieuse, która krążyła po Morzu Śródziemnym od listopada 1778 do września 1779. Potem na 74-działowcu Souverain, na którym od września 1779 do czerwca 1781 uczestniczył w kampanii antylskiej wiceadm. Guichena, biorąc udział w trzech bitwach. W marcu 1781 przeszedł na 74-działowiec César. Od stycznia do grudnia 1782 wchodził w skład załogi 32-działowej fregaty Sérieuse, od 9.01.1782 w stopniu sternika. Od marca do maja 1783 należał do załogi krążącej na wodach neapolitańskich 24/26-działowej korwety Sémillante, od 3.03.1783 jako pomocnik pilota. Służył potem na 32-działowej fregacie Montréal (czerwiec 1784-marzec 1785) i 26/30-działowej fregacie Mignonne (lipiec-wrzesień 1786), a od 22.06.1787 był pilotem na 18/20-działowej korwecie Éclair (do października 1788) i 6-działowym brygu Hasard (październik 1788-luty 1789). Przeniósł się następnie do marynarki handlowej, gdzie 11.02.1789 został porucznikiem na statku wyposażonym w Marsylii na rejs do Smyrny, trwający do maja 1789. Mianowano go 11.12.1789 kapitanem statku wyposażonego w Marsylii na rejs do Konstantynopola, trwający do maja 1790. Chautard powrócił do marynarki wojennej dopiero 25.05.1796, w stopniu chorążego liniowca. Był kapitanem feluki Joséphine na jeziorze Garda od sierpnia 1796 do czerwca 1797, potem dowodził (do maja 1799) flotyllą na tym jeziorze. Tymczasem otrzymał 29.07.1797 stopień porucznika liniowca. Służył na 80-działowcu Foudroyant (marzec-czerwiec 1801), 74-działowcu Union (czerwiec-listopad 1801), 74-działowcu Argonaute (listopad 1801), potem przeszedł na 40/44–działową fregatę Vertu, skierowaną na San Domingo i zdobytą tam przez Brytyjczyków w listopadzie 1803 przy kapitulacji francuskich garnizonów na wyspie. Uwolniony przez Anglików na słowo, został zatrudniony w służbie portowej Tulonu w latach 1804-1810. Od 30.12.1810 szef zakładu załogi 118-działowca Majestueux, od 1.10.1812 na jego pokładzie na redzie Tulonu. Odszedł na emeryturę po przyjęciu honorowego stopnia kapitana fregaty 1.07.1814. Udał się w 1814 na Elbę bez zgody rządu francuskiego i ofiarował się służyć tam Napoleonowi. Cesarz mianował go dowódcą 18-działowego brygu Inconstant i 27.02.1815 podniósł do rangi kapitana liniowca 2 klasy (po naszemu dzisiejszemu - komandora) oraz odznaczył Legią Honorową, w chwili gdy na tym żaglowcu przemykał do Francji, by rozpocząć swoje Sto Dni. Po Waterloo Chautard został za zdradę (Burbonów) skreślony z listy aktywnych oficerów marynarki, pozbawiony 29.07.1815 emerytury, a jego nominację na kapitana liniowca oraz Legię Honorową anulowano 1.08.1815. Zmarł w Trans 28.04.1819.
Napoleon najwyraźniej nie dowiedział się o śmierci Chautarda, bowiem w testamencie sporządzonym w Longwood 25.04.1821 zapisał mu 30 tysięcy franków.
Pozdrawiam, Krzysztof Gerlach

Janusz Kluska

Panie Krzysztofie dziękuję za odpowiedź.
Poproszę o opisanie losów oficera francuskiego ,jest nim Jean Gilles Filhol (07.12.1758 - 21.10.1805).
Pozdrawiam Janusz.

kgerlach

Jean-Gilles Filhol de Camas urodził się 7.12.1758 w Raillette, w rodzinie mieszczańskiej. Fachu marynarza uczył się na statkach handlowych. Służył od 11.03.1774 jako uczeń pilota na żaglowcu kompanii wschodnioindyjskiej, który odbył rejs z Lorient do Chin i z powrotem w okresie marzec 1774-czerwiec 1775. W tym samym charakterze popłynął w maju 1777 na statku handlowym kierującym się z Lorient na Ile de France, wrócił w maju 1778. Przyjęty 10.10.1778 jako ochotnik na 38-działową fregatę Consolante, wyposażoną do kampanii na Oceanie Indyjskim, gdzie przebywała do 1784, pod różnymi dowódcami i w składzie różnych eskadr. Filhol de Camas otrzymał 19.08.1780 stopień „porucznika fregaty”, uczestniczył w zdobyciu Trincomalee 28.08.1782, brał udział w bitwach pod Trincomalee 3.09.1782 oraz pod Cuddalore 20.06.1783, powrócił na Consolante do Brestu w maju 1784. Awansowany do rangi „podporucznika liniowca” 1.05.1786, pracował w portach Tulonu i Hawru. Zaangażowany jako zastępca dowódcy rządowego statku pocztowego Castries, odbywał rejsy na trasie do Nowego Jorku od lipca 1787 do czerwca 1788. Odniósł ranę i otrzymał półroczny urlop na poratowanie zdrowia „u wód” w Barèges. Od 2.06.1789 był drugim oficerem na statku kompanii wschodnioindyjskiej, na którym odbył rejs z Lorient do Azji w okresie czerwiec 1789-listopad 1790. Nadano mu 1.01.1792 stopień „porucznika liniowca” (czyli porucznika w innych marynarkach) i powierzono stanowisko oficera na 36-działowej fregacie Nymphe, wyposażonej w Lorient na rejs do Gujany w charakterze transportowca wojska (rejs miał miejsce od czerwca 1792 do stycznia 1793). W marcu 1793 został pierwszym porucznikiem na 74-działowcu Trajan, brał udział w kampanii atlantyckiej floty Brestu, zakończonej starciami z flotą Howe’a w maju 1794 i klęską w bitwie 1.06.1794, uczestniczył w kretyńskim rejsie Wielkiej Zimy (24.12.1794/2.02.1795). Z powodu choroby musiał zejść na ląd 19.04.1795. Awansowany do rangi „kapitana fregaty” 21.03.1796, od 8.05.1796 pierwszy oficer na 74-działowcu Zélé w eskadrze Brestu. Został zmuszony do zejścia z pokładu 15.10.1797 i zawieszony we wszystkich funkcjach – wykryto bowiem, że utrzymywał korespondencję ze swoim krewnym, byłym Reprezentantem Ludu, skazanym na wygnanie dekretem z 5.09.1797. Represje zostały oprotestowane przez jego zwierzchników i przyjaciół, dzięki czemu Filhol de Camas wrócił do marynarki 14.12.1799. Najpierw zatrudniono go w służbie portowej w Lorient, od czerwca 1801 do listopada 1802 wchodził w skład załogi 74-działowca Scipion. Objął 19.11.1802 dowództwo 18-działowej korwety Bergère, wyposażanej w Tulonie na rejs do Lewantu, potem 40/44-działowej fregaty Muiron, przygotowywanej do tego samego w okresie 9.08.1803-17.09.1803. Awansowany 24.09.1803 na „kapitana liniowca 2 klasy”. Dostał krzyż kawalerski Legii Honorowej 5.02.1804 i krzyż oficerski tego odznaczenia 14.06.1804. Mianowano go 5.09.1804 dowódcą 74-działowca Berwick, w 1805 wchodzącego w skład floty tulońskiej wiceadm. Villeneuve. Uczestniczył we wszystkich ruchach tej floty - ucieczka z Tulonu, rejs do Indii Zachodnich, zdobycie tam 2.06 skalistej wysepki Diamant, ucieczka przed Nelsonem do Europy, bitwa z Calderem koło przylądka Finisterre 22.07, bitwa z Nelsonem pod Trafalgarem 21.10.1805. Podczas tej ostatniej zginął na pokładzie rufowym swojego liniowca, przecięty kulą na pół. Jak wszyscy oficerowie, którzy polegli tego dnia po obu stronach, „przeczuwał” swoją śmierć – przed bitwą wręczył chirurgowi okrętowemu blaszany kuferek z epoletami i krzyżem Legii Honorowej, dla przekazania żonie – co oczywiście stanowi świetną pożywkę do wypisywania romantycznych bredni przez różnych naiwniaków (chociaż wolą oni, rzecz jasna, skupiać się na Nelsonie).
Pozdrawiam, Krzysztof Gerlach

Janusz Kluska

Panie Krzysztofie dziękuję za odpowiedż.
Poproszę o opisanie losów oficera francuskiego, jest nim Aristide Aubert du Petit-Thouars (ew. Dupetit-Thouars) (31.08.1760 - 02.08.1798).
Pozdrawiam Janusz.

kgerlach

Aristide-Aubert du Petit-Thouars urodził się 31.08.1760 w zamku Boumois pod Saumur. Był potomkiem starej i znaczącej rodziny szlacheckiej. W marynarce wojennej służył od 1778 r. jako gardemaryn, walczył w bitwie pod Ouessant 27.07.1778 (na 74-działowcu Fendant) oraz w szeregu innych znanych starciach z Anglikami u wybrzeży Afryki (zdobycie Saint-Louis w Senegalu w 1779), na Antylach i wodach amerykańskich, głównie toczonych przez floty d’Estainga i Guichena. Jako samouk studiował matematykę, zawsze interesował się odkryciami geograficznymi (podobno już w 1776 próbował znaleźć miejsce w ekspedycji Cooka). Awansował na chorążego w maju 1780 (albo w 1784 r.). W składzie załogi 80-działowca Couronne uczestniczył w bitwie koło Wysepek Świętych 12.04.1782. Po klęsce stacjonował w Puerto Caballo. Kiedy zawarto pokój w 1783, du Petit-Thouars otrzymał swoje pierwsze dowództwo – polecono mu przeprowadzić do Lorient 14-działowy bryg Tarleton. W tym czasie jego zdrowie poważnie podupadło, przeżył też zawód miłosny. Zaokrętował się we wrześniu 1784 na 74-działowiec Téméraire, zszedł z niego w 1785 na San Domingo, gdzie osiedlił się jego stryj. Promowany na porucznika liniowca w maju 1786 (wg Jeana A. Merciera) albo dopiero w styczniu 1792 (wg Étienne Taillemite’a). Wrócił do Francji z Antyli w 1786, pojechał na krótko do Wielkiej Brytanii. Przydzielony do floty tulońskiej, w styczniu 1788 wszedł na pokład 14/18-działowej korwety Sardine skierowanej na wody Lewantu; wrócił w styczniu 1789. Po kilkumiesięcznym wypoczynku w Anjou pojechał do Paryża, gdzie znajdował się w centrum pierwszych dni rewolucji. Zaokrętował się w Rochefort na 74–działowiec Orion, który dołączył do floty w Breście. Kawaler du Petit-Thouars był tam świadkiem zamieszek paraliżujących działanie floty francuskiej i rozważał podanie się w 1791 do dymisji. Złożył ministrowi propozycję udania się z ekspedycją na poszukiwanie zaginionej eskadry Lapérouse’a, ale mimo poparcia Bougainville’a oraz Vaudreuila, został zignorowany. Ekspedycję jednak zorganizowano, tyle że jej dowództwo powierzono d’Entrecasteauxowi. Du Petit Thouars chciał mimo wszystko uczestniczyć w poszukiwaniach, więc kupił mały żaglowiec (2-działowy lugier Diligent) i wyruszył na nim w sierpniu czy wrześniu 1792. Po kilku przygodach na wyspach Atlantyku, aresztowano go w listopadzie 1792 w Brazylii, na rozkaz gubernatora wyspy Fernando de Noronha. Żaglowiec przeprowadzono do Pernambuco. Dupetit-Thouars został uwolniony w 1793 r. (i – wg Merciera – awansowany na kapitana liniowca), wyjechał na trzy lata do Kanady oraz Stanów Zjednoczonych, kiedy francuscy jakobini wyrzynali w kraju oficerów szlacheckiego pochodzenia. W Pensylwanii uczestniczył w założeniu miejsca (za pieniądze innego emigranta, księcia de Liancourt), do którego miał nadzieję sprowadzić Marię Antoninę. Po przewrocie thermidoriańskim mógł bezpiecznie powrócić do Francji, co uczynił w 1795 lub styczniu 1796 r. Podjął służbę w marynarce i wkrótce otrzymał promocję do stopnia kapitana liniowca (wg Taillemitte’a), czy tylko potwierdzenie rangi z 1793. Początkowo skierowano go do Brestu, gdzie objął stanowisko adiutanta generała sił morskich, potem do Tulonu dla dowodzenia grupą fregat. Na koniec powierzono mu dowództwo 80-działowca Tonnant, włączonego do ekspedycji generała Bonaparte przeciwko Egiptowi. Przed bitwą pod Abukirem (1/2.08.1798) du Petit Thouars był jednym z dowódców próbujących daremnie przekonać Brueysa do podniesienia kotwicy. W czasie walki kule strzaskały mu obie ręce oraz nogę – zmarł z upływu krwi na pokładzie swojego okrętu 1. lub 2.08.1798, wg niektórych - po amputacji nogi.
Pozdrawiam, Krzysztof Gerlach

Janusz Kluska

Panie Krzysztofie dziękuję za odpowiedź.
Poproszę o opisanie losów oficera francuskiego, jest nim Charles Berrenger (24.06.1757 - 17.11.1814).
Pozdrawiam Janusz.

kgerlach

Charles Berrenger urodził się 24.06.1757 w Grémonville. Służył na morzu na przemian w marynarce handlowej i wojennej, m.in. na wodach Antyli. W październiku 1775 ochotnik, w czerwcu 1777 zaciągnął się jako drugi porucznik na statek handlowy zdobyty przez Anglików u brzegów Afryki 18.01.1779. Od 10.11.1779 był ochotnikiem na 3-działowej kanonierce królewskiej Martinique wyposażanej w Hawrze, w grudniu 1779 przeszedł tam na 14-działową korwetę Serin, eskortującą konwoje na kanale La Manche. Od marca 1780 służył jako drugi porucznik na 40-działowej fregacie korsarskiej Joséphine z Hawru i penetrował na niej wody angielskie do czerwca 1781. Mianowany pomocniczym porucznikiem fregaty 13.06.1781 na pokładzie 18/20-działowej korwety Rossignol wyposażonej w Rochefort do odbycia kampanii na wodach Gujany (od czerwca 1781 do lutego 1782). Tam przeszedł na 20-działowy kuter czy bryg Chien de Chasse i w składzie jego załogi krążył po Antylach, powracając do Rochefort w czerwcu 1784. Mianowany w marynarce handlowej kapitanem żeglugi wielkiej, podjął w grudniu 1784 służbę (w charakterze zastępcy kapitana) na statku kierującym się z Hawru do San Domingo. Na tym i następnym żaglowcu cywilnym pracował do września 1787. W marynarce królewskiej otrzymał 8.10.1787 dyplom podporucznika liniowca, lecz pozostał na statkach handlowych, od 27.02.1788 w charakterze kapitana jednostek kursujących między Hawrem a San Domingo, Martyniką, Złotym Wybrzeżem i Tobago, aż do września 1792. Przyjęty potem do rewolucyjnej marynarki wojennej z zachowaniem stopnia podporucznika liniowca, w okresie 22.04-26.09.1793 dowodził 3-działową kanonierką Tempete eskortującą konwoje na kanale La Manche. Od 27.10.1793 do 17.12.1794 był kapitanem krążącego po tych samych wodach 12-działowego brygu Suffisante. Awansował na porucznika liniowca 29.11.1794. Objął 31.05.1795 dowództwo 42-działowej fregaty Fidèle (23.09.1795 przemianowanej na Sirène), uczestniczył w wielu akcjach fregat. Pozostał na tym samym stanowisku po awansie na kapitana fregaty 21.03.1796, wziął udział w zakończonej klęską wyprawie do Irlandii (grudzień 1796/styczeń 1797), potem w kampanii na San Domingo. Jego fregatę wycofano do rezerwy w Breście 3.02.1799. Został kapitanem liniowca 2 klasy z datą 22.01.1799. Powierzano mu kolejno dowództwa: 118-działowca Républicain w Breście (marzec 1799-marzec 1800), 74-działowca Redoutable na redzie Bertheaume (marzec 1800-wrzesień 1801), 74-działowca Jean-Jacques Rousseau w Breście. Na tym ostatnim wziął udział pod rozkazami Villareta-Joyeuse w ekspedycji na San Domingo (23.09.1801-20.05.1802). Na początku lipca 1802 objął dowództwo 74-działowca Scipion i wszedł do eskadry kontradm. Leissèguesa operującej na morzu Śródziemnym (głównie u wybrzeży Lewantu). W 1804 przyznano mu Legię Honorową, najpierw w stopniu kawalerskim (5.02), potem oficerskim (14.06). W 1805 liniowiec Berrengera należał do eskadry tulońskiej wiceadm. Villeneuve’a i wziął udział we wszystkich jej posunięciach, m.in. w bitwie koło przylądka Finisterre 22.07.1805, a potem w bitwie pod Trafalgarem 21.10.1805. Udało mu się uciec z pogromu, ale kiedy w składzie zespołu czterech liniowców Dumanoira-Le Pelley usiłował przedostać się do Rochefort, został (jak towarzysze) przechwycony koło przylądka Finisterre przez eskadrę komodora Strachana. Po pościgu i gwałtownej bitwie, stoczonej ostatecznie 4.11.1805 koło przylądka Ortegal, wszystkie francuskie liniowce opuściły bandery. Berrenger, ciężko ranny w lewą nogę, dostał się do niewoli. Po powrocie do Francji powierzono mu dowództwo 45. Załogi Liniowca, a 11.02.1811 został kapitanem 118-działowca Majestic na redzie Tulonu. Promowano go 1.01.1812 do rangi kapitana liniowca 1 klasy. Zdążył być jeszcze odznaczony przez Burbonów Orderem Św. Ludwika 18.08.1814, ale zmarł w Tulonie 17.11.1814.
Pozdrawiam, Krzysztof Gerlach